- Artikelen
Erasmus Medisch Centrum
De kunst in het Erasmus MC is grotendeels zelfstandig te bekijken. Het ziekenhuis heeft zowel wederopbouwkunst uit het Dijkzigt als nieuwe kunstwerken.
Het Erasmus Medisch Centrum bestaat uit een verzameling gebouwen waarvan alleen nog de Medische Faculteit zijn oorsprong in de wederopbouwperiode heeft. Het iconische en bij oplevering in 1961 hypermoderne Dijkzigt ziekenhuis is gesloopt toen het nieuwe gebouw van EGM architecten in 2018 verrees.
Dijkzigt
Dijkzigt was ontworpen door gemeentearchitecten Barend den Hollander en Aad Viergever. Het hypermoderne ziekenhuis had onder andere als eerste in Europa een 'double-corridor'. Tegenwoordig heeft elk ziekenhuis een schaduwstelsel aan gangen voor artsen en verpleegkundigen. Ook de modernistische architectuur van het 150 meter lange gebouw werd zeer gewaardeerd. Vanwege de 1% regeling werden vele kunstenaars gevraagd het gebouw te verfraaien, waaronder Louis van Roode, Dolf Henkes, Cees Franse, Johan van Reede, Ger van Iersel, Jan Bezemer, Cor van Kralingen en Chris Elffers. Na vijftig jaar was het ziekenhuis, dat net als veel gebouwen uit die tijd ook veel asbest bevatte, sterk verouderd. Een imago dat niet bij een universitair medisch centrum past waarna het lot van het gebouw bezegeld was. Sloop.
De sloop
Dat het gebouw gesloopt werd, betekende gelukkig niet dat de kunst een zelfde lot beschoren was. De Raad van Bestuur heeft de restauratie, langdurige opslag en herplaatsing van diverse wederopbouwkunstwerken gefinancierd. Niet alle, want bij een nieuw ziekenhuis hoort ook nieuwe kunst. De kunst die niet herplaatst zou worden is lange tijd aangeboden aan derden om verwijderd c.q. overgenomen te worden.
CBK Rotterdam heeft zich over 1 wandschildering op stuc van Louis van Roode ontfermd en hang nu in de Doelen. Erfgoedvereniging Heemschut heeft zich over 5 werken ontfermd van Dolf Henkes, Cees Franse, Johan van Reede, Ger van Iersel en de (atypische) Jan Bezemer. Het wandkleed van Lex Horn is overgedragen aan Verhalenhuis Belvédère en te zien in het Depot Boijmans.
Eén van de werken die desondanks is verdwenen is de muurschildering met kinderen in het bos van Dolf Henkes. De werken in het Dijkzigt zijn vastgelegd door fotografe Janine Schrijver. In een fotoserie van 25 beelden is het oude ziekenhuis door Helena van der Kraan vastgelegd. Deze serie hangt in de trappenhal van de medewerkers.
De wederopbouwkunstcollectie
In het Dijkzigt ziekenhuis hing een groot werk van Louis van Roode. Hij maakte het mozaïek Phoenix waar het verwoeste Coolsingel ziekenhuis uit zijn as herrijst. Het werk is overgebracht naar het nieuwe gebouw. Cor van Kralingen maakte zestien zandstenen reliëfs van beroemde medische wetenschappers zoals Madame Curie en Alexander Fleming. Deze hebben een mooie plek in de open passage onder de entreehal gekregen net als het beeldje van Huib Noorlander dat aan de gevel van het zusterhuis hing.
Ook buiten is er kunst te zien. Op 3 juli 1964 werd bij de entree van het Dijkzigt ziekenhuis het beeld van de Barmhartige Samaritaan onthuld. Het werk van Han Wezelaar is ontleend aan het bekende bijbelverhaal en stelt een mannenfiguur voor, die een andere man in de armen houdt en op een ezel legt. Op de beeldententoonstelling tijdens de Floriade was er een kleinere versie van dit beeld te zien geweest. Het beeld is verplaatst naar een tuin aan de voet van de Westzeedijk bij de achteringang van het Erasmus MC.
Tegenover de huidige entree op het plein van het Erasmiaans Gymnasium is de sculptuur van Gust Romijn herplaatst. Het beeld Wolken werd in 1965 aan de Daniël den Hoed kliniek geschonken door de Meneba Meelfabrieken. De kunstenaar noemde het beeld een doe- en leefbeeld, waar mensen wat hem betreft in mochten klimmen.
Uit het Havenziekenhuis is een werk van Lucebert overgebracht.
De nieuwe collectie
Het Erasmus MC staat voor een gezonde bevolking en excellente zorg door onderzoek en onderwijs. Dat het actieve kunstbeleid daar nog steeds een onderdeel van uitmaakt, geeft aan dat de meerwaarde die kunst aan de beleving van een ruimte geeft door het ziekenhuis erkent en gezien wordt. In de jaren sinds de opening hebben meerdere hedendaagse kunstenaars een plek in het ziekenhuis verworven. Niet meer weg te denken uit het ziekenhuis zijn bijvoorbeeld het raadselachtige smalle hoofd Duna van kunstenaar Jaume Plensa en de reusachtige Sweepers' Clock van Maarten Baas die het begrip tijd en afval een geheel nieuwe dimensie geeft.
Kunst bekijken?
Het ziekenhuis is een openbaar gebouw. Dit betekent dat u welkom bent om zelfstandig de collectie te bekijken. Bij de receptie liggen plattegronden met beschrijvingen van de bezichtigen kunst.
Wilt u een begeleide tour langs de kunstcollectie? Op verscheidene momenten in het jaar worden tours van ongeveer drie kwartier aangeboden. De tours van 5 november en 3 december zijn reeds volgeboekt.
- Locatie
- Erasmus MC, Doctor Molewaterplein, Rotterdam, Nederland
- Onderwerpen
- Museumlocatie Activiteiten