Objecten

Botersloot 175; Librijesteeg 006 en Binnenrotte 190; 192

Projectgegevens

SID
11
Object
0
Beschrijving
Het TELEFOONKANTOOR aan drie zijde vrijgelegen op een terrein tussen de Binnenrotte en Botersloot kent een lange en complexe ontstaansgeschiedenis en is één van de zeer weinige gebouwen in het centrum van Rotterdam waarvan een vooroorlogse gedeelte is gereconstrueerd en geïntegreerd in het nieuwe ontwerp. De reden hiervan is dat de directie van de P.T.T. al direct na het bombardement actie ondernam om de verwoeste delen te herstellen en opnieuw in gebruik te nemen. In 1942 werden de eerste tekeningen gemaakt voor de uitbreiding die in de oorlog geheel werden uitgewerkt bij Gemeentewerken Rotterdam, afdeling gebouwen o.l.v. ir. J.R.A. Koops. Nog voor het eind van de oorlog verkeerden deze plannen goedgekeurd en de onderbouw in april 1946 aanbesteed. Deze snelheid kon ontwikkeld worden doordat de gemeente de grond al in eigendom had. Ook in de andere twee blokken aan de Binnenrotte (waaronder de Spaarbank) waren de plannen aan het eind van de oorlog al in een vergevorderd stadium. Supervisor Van der Steur was gedurende de oorlog zeer actief en drukte een zwaar stempel op het architectonisch uiterlijk van de gebouwen. Omdat deze plannen allemaal al waren goedgekeurd was Van Traa genoodzaakt Witteveens stedebouwkundig stramien in dit gebied te handhaven.Voor de oorlog was het dit P.T.T.-gebouw gehuisvest in een samenstel van oude en nieuwe gebouwen. De administratieve vleugel aan de Botersloot was vlak voor het bombardement ingebruik genomen. Door de verwoesting van de oudere gedeelten werd de mogelijkheid geschapen om het complex uit te breiden, iets waar al voor de oorlog dringend behoefte aan bestond. Gekozen werd voor de variant waarbij de vleugel aan de Botersloot bleef bestaan en een voortzetting vond in een nieuwe vleugel. Evenwijdig hieraan werd langs de Binnenrotte een nieuw automatengebouw geprojecteerd. Tussen beide vleugels ligt een binnenplaats en twee bovenelkaar gelegen garages die vanaf de binnenplaats bereikbaar zijn. De oude en nieuwe vleugel aan de Botersloot worden verbonden door een ingangstravee, tevens het scharnierpunt van beide vleugels die de knik in de rooilijn van de Botersloot volgt. Omdat het perceel in haar geheel werd vergroot werd, werden de rooilijnen in de richting van de Librijesteeg en de Binnenrotte verlegd. Voor de oudbouw werden aan deze zijden nieuwe gevels geplaatst (zie schets in het dossier van oude en nieuwe toestand). De bouwnaad is aan de zijde van de Botersloot expliciet zichtbaar gemaakt. Het oude deel steekt ter plekke iets uit. De nieuwe ingangstravee is teruggelegd. Het bebouwingsprofiel vereiste bovendien een zekere hoogte en een kap welke het oude gedeelte niet bezat. Naast een nieuwe kap is de oudbouw voorzien van een extra verdieping met een galerij over de gehele breedte waardoor een kroonlijst wordt gesuggereerd.De gevel is opgetrokken in een rode (inmiddels roodbruine) handvormsteen op een basement van gebouchardeerde graniet waarin vensters van het souterrain zichtbaar zijn. Het muurvlak wordt onderbroken door reeksen staande vensters welke op de begane grond met kunststeen zijn omlijst. De galerij op de bovenste laag bestaat uit afwisselend ronde kunststenen en vierkante gemetselde kolommen. De entree bestaat uit een getoogde bronzen pui met kunststeen omrand waarboven zich een reliëf van Joan Bakker bevindt. Het vormt één geheel met de drie puien met Franse balkons van de eerste verdieping. De begane grond van de nieuwe vleugel aan de Botersloot wordt gevormd door een reeks grote vensteropeningen van elkaar gescheiden door granieten penanten die worden afgesloten door gemetselde segmentbogen tussen granieten negblokken. In de openingen teruggelegd stalen puien op granieten afzaten. Tussen de penanten lage smeedijzeren hekjes. Het sobere gevel wordt alleen onderbroken door reeksen staande vensters op de eerste verdieping afgewisseld door hogere met kunststeen omlijste vensters met een frans balkon. In de kap bevinden zich een zevental kleine kapellen.De opbouw gevel van de vleugels aan de Binnenrotte (het automatengebouw en de nieuwe in de richting van de Binnenrotte verschoven gevel voor het oude gedeelte) is nagenoeg identiek. Alleen een basement ontbreekt. Wederom zijn de vensters op de eerste verdieping door kunststeen omlijst. De beide vleugels worden van elkaar gescheiden (eveneens kaponderbreking) door een teruggelegde travee waarin zich de entree van de binnenplaats bevindt. Aan de bovenkant wordt deze travee beëindigd door een rond raam met een vierkante kunststenen omlijsting met speklagen ter weerszijden. In de meest linkse travee, feitelijk de kopse kant van de gevel van de Librijestraat, bevindt zich een woning. De begane grond van de gevel aan de Librijestraat bestaat uit een reeks paarsgewijs gerangschikte deuropeningen van elkaar gescheiden door afwisselend gemetselde penanten en deelzuiltjes. De openingen, voorzien van stalen deuren, worden afgesloten door gemetselde segmentbogen op kunststenen negblokken. Daarboven twee stroken staande vensters per drie met elkaar verbonden door doorlopende strekken en venterbanken. De bovenste laag vensters zijn vierkant en door kunststeen omrand en zodanig bewerkt dat aan de binnenkant de suggestie van een ronding wordt gewekt. In de kopse kant van de gevel aan de Botersloot verandert het ritme van de vensters. In de geveltop bevindt zich een decoratief kunststenen raster (vakwerk) waartussen siermetselwerk is aangebracht.
Adres
Botersloot 175; Librijesteeg 006 en Binnenrotte 190; 192
Architecten
Koops, J.R.A. (Gemeentewerken Rotterdam, afdeling gebouwen)
Buurtnaam
STADSDRIEHOEK
Huidige functie
kantoren; woning(en)
Naam complex
-
Ontstaansperiode
1940-1951
Oorspronkelijke functie
kantoren; dienstwoning(en)

Adres

Naam complex
-
Adres
Botersloot 175; Librijesteeg 006 en Binnenrotte 190; 192
Straatnaam
BOTERSLOOT
Postcode
3011HE
Secundaire adressen
-

Archief

Archiefnummer
BWT-nr.
Bijzonderheden
in het dossier zitten voornamelijk tekeningen van de nieuwe toestand. De eerste tekening dateert uit 1942 en de laatste in dit dossier uit 1949. Er bevindt zich in het dossier ook één tekening van de oude toestand, waarop de veranderde rooilijnen goed zichtbaar zijn
Formuliernummer
14156
Registratie nummer BWT
P22.25'43
Vindplaats bouwtekeningen
GAR

Bouwkundig

Aantal bouwlagen
04; (gedeeltelijk 05); kelder; kap
Bijzonderheden
het stramien van het betonskelet werd bepaald door de stand van de automatenrekken, omdat om achter elke muurdam kabelpakketten moesten worden weggewerkt
Constructie
gewapend betonskelet in het nieuwe deel; het oude deel is gedeeltelijk beton en gedeeltelijk baksteenbouw
Dak
zadeldaken
Gevel
gebouchardeerd granieten basement aan de zijde van de Botersloot; muurvlakken van rode handvormsteen; dak afgedekt met gesmoorde pannen
Interieur
niet bekend
Toegepaste kunst
vier gevelstenen bij de hoofdingang (symbolen van de P.T.T. en algemene wederopbouwsymboliek, welvaart en vrede) en de gevelsteen op de binnenplaats zijn van Joan Bakker. Bas van der Smit maakte de wandschildering in de recreatieruimte, waarvan niet bekend is of deze nog aanwezig is
Vensters & Kozijnen
kozijnen en draaiende delen van groengeverfd staal

Functie

Bijzonderheden
telefoongebouw van de PTT-Telecom
Huidige functie
kantoren; woning(en)
Oorspronkelijke functie
kantoren; dienstwoning(en)
Type complex
telefoonkantoor

Geografisch

Appartementnummer
-
Artol cordinaten X-as
9309989
Artol cordinaten Y-as
43747721
Bijzonderheden
-
Buurtnaam
STADSDRIEHOEK
Buurtnummer
10
Kaartcode
U3-U4
Kadastraalnummer
04AF00186
Sub-buurtnummer
3
Wijk
A

Inventarisatie

Datum
1995/01/10
Dia's?
ja
Dianummers
14156 01 ZW 14156 02 NW 14156 03 O 14156 04 N 14156 05 W
Inventarisatie datum
1995/12/13
Mutatiedatum
1995/12/13
Naam inventariseerder
AnT
Naam muteerder
AnT

Restauratie

Bijzonderheden
-
Monument?
nee
Monumentnummer
-
Restauratie architect
-
Restauratie jaar
-
Restauratie?
nee
Rijksprovinciaalgemeentelijk monument
-
Sloopgegevens
-

Stedenbouwkundig

Bijzonderheden
-
Expeditiehof
nee, wel een binnenplaats
Hoekoplossingen
-
Rooilijngegevens
-
Vrijstaand?
ja

Uitvoerenden

Adviseur
-
Architecten
Koops, J.R.A. (Gemeentewerken Rotterdam, afdeling gebouwen)
Bijzonderheden
aannemer: Wolterbeek en Van Dorp supervisor: A. van der Steur alle verdere medewerkers worden genoemd in het artikel 'Het nieuwe Telefoongebouw' in Rotterdan Bouwt, 1951/1952 (3/4), p.14
Constructeur
-
Datum opname BWT
1951
Kunstenaar
Joan Bakker; Bas van der Smit
Ontstaansperiode
1940-1951
Opdrachtgever
P.T.T.
Stichtingsjaar
1940