- Articles
Woningbouw Gerdesiaweg (vh Vredenoordlaan)
Aan de overzijde van diezelfde weg (red. de Vredenoordlaan) vindt men het antwoord gegeven, misschien nog niet geheel overtuigend, doch als poging om een eigen vorm te scheppen moet dit flatgebouw met ramen over de volle hoogte van de kamer toch zeker gewaardeerd worden. De nieuwe bewoners voelen zich kennelijk nog wat onwennig vanwege de „inkijk", en enkelen hunner hebben het glas van onderen trachten af te schermen. Wij zouden ook niet willen beweren, dat hiermee nu de alleenzaligmakende vorm voor de nieuwe huizenbouw gevonden is, maar men ziet hier tenminste een bewuste keuze voor een nieuwe bouwwijze en niet een prutsen aan de oude standaardmodellen, die dan fantasieloos mochten zijn, doch er door veranderingen, welke niet voortkomen uit innerlijke overtuiging van de bouwer, bepaald niet fraaier op worden.
De Tijd 16-05-1949
Erkers
Centraal in het wederopbouwdeel van Kralingen was een bijzonder brede groenstrook geprojecteerd. Aan beide kanten hiervan kwamen noord-zuid-georiënteerde bouwblokken, die dus met hun korte zijde aan de groenstrook grensden. Alleen het westelijke deel vormt een uitzondering; hier is een haakvormig project gerealiseerd, dat een afsluiting vormt voor het wijkje erachter, dat loopt tot aan de Goudse Rijweg. Het bestaat uit een kort en een langgerekt bouwblok langs de Gerdesiaweg (toen nog Vredenoordlaan geheten) en een blok aan de Frits Ruysstraat. Aan de achterzijde ligt een collectieve tuin. Er zijn in totaal 116 woningen, ontsloten vanuit portieken. Er zijn maar liefst 17 verschillende woningtypes. Het kleine blokje aan de Frits Ruysstraat heeft een zadeldak en bevat winkels op de begane grond. Op de hoek staat een café met lessenaardak. De langgerekte blokken worden gekenmerkt door erkers met glazen puien van vloer tot plafond met een vierkante ruitindeling en een terugliggende dakverdieping met doorlopend balkon.
„De vierde woonlaag van deze huizen is bestemd voor jonggehuwden," deelde men ons mee, toen wij inlichtingen vroegen over enige blokken nieuwbouw in de omgeving van de Vredenoordlaan te Rotterdam. De jonggehuwden, die voor dat hoge plaatsje in aanmerking komen, zullen kunnen beschikken over een lange woonkamer, een slaapkamertje, een keukentje en een berghok. De woonkamer kan met eenvoudige middelen in twee delen worden gescheiden. Hiervoor moeten de bewoners zelf zorgen.
De benedenbewoners hebben wat meer ruimte, want die zullen kunnen beschikken over twee kamers en-suite, een zijkamer en een keuken met douchecel. De woningen op de tweede en derde verdieping hebben een kamertje meer, gelegen boven de ingang van het trappenhuis.
Het Vrije Volk 30 september 1948
Optimistisch
Het project is bouwtechnisch vrij traditioneel: er zijn bakstenen scheidingswanden en er is maar weinig gebruik gemaakt van beton. Er zijn houten en stalen kozijnen toegepast. De woningbouw oogt wel modern en optimistisch, met name door de balkons en het vele glas in de gevels. Foto’s van het project duiken regelmatig op in publicaties over wederopbouwarchitectuur. Het is echter alleen in een themanummer van het tijdschrift Forum over woningbouw gepubliceerd. Eén pagina, met als commentaar één regel van samensteller Van Tijen: Naar de grens van de openheid in de woningbouw.
J.W. Jansen, directeur is van de Stichting ‘Goed Wonen’: “Mensen zijn barbaren, als ze hun huis gaan inrichten. (…) Alles wat eenvoudig is en zuiver en waar gaat in die kamerprots verloren. Zo wonen wij, slachtoffers van de imitatie-kunst, in onze huizen. Niets is van ons zelf, alles kregen wij, cliché-mensen, die wij zijn, toegestopt door de verkoper in het meubelmagazijn die niet vroeg naar onze smaak, maar onze kamer aankleedde naar de ‘mode’ van de dag”.
“Gaat u daarom eens kijken in de Vredenoordlaan 95a”, drong prof. Van den Broek aan. “Oordeelt er zelf: in deze modelwoning vindt u een specimen, een voorbeeld slechts hoe een huis is in te richten: in harmonie van kleuren, van stoffen, van meubels, in de harmonie der eenvoud.”
Het Vrije Volk 21 februari 1949
Goed Wonen
Een van de woningen was door de Stichting Goed Wonen ingericht. Deze stichting ter bevordering van een nieuwe wooncultuur, die bestond van 1946 tot 1968, probeerde de Nederlandse interieurs te bevrijden van de wansmaak. Mensen moesten in plaats van zware eikenhouten meubels, bloemetjesbehang en Perzische tapijten over gaan op lichte, functionele meubels. Eerlijk materiaalgebruik, eenvoud en functionaliteit, dus stoelen van rotan of stalen buizen, blankhouten kasten en verantwoorde producten van Gispen, Pastoe, De Ploeg en Tomado. Dit sloot natuurlijk uitstekend aan op de ideeën van de architecten en industrieel ontwerpers uit de wederopbouw . Goed Wonen was ook de naam van het tijdschrift van de stichting, dat tussen 1948 en 1970 verscheen. Van den Broek was betrokken bij de oprichting. Of de modelwoning veel mensen heeft overtuigd moderne verantwoorde meubels te kopen is niet bekend. Het paternalisme viel niet bij iedereen in de smaak.
Anno nu
De woningen zijn tussen 1983 en 1985 gerenoveerd; de gevels zijn gepleisterd en de houten kozijnen zijn vervangen door kunststof. In de achtergevel zijn de open loggia's afsluitbaar gemaakt met glazen schuifpuien.