• Articles

Stamping ground van galeriehouder Knap

Kunstminnend Rotterdam kent hem. Filmend Rotterdam kent hem. Mojo Concerts kent hem. Sterker nog, oprichter Berry Visser behaalde zijn eerste grote succes samen met Georges. De organisatie van het Holland Pop Festival in 1970. Georges zijn naam en faam is voor eeuwig gekoppeld aan dit festival, maar het heeft hem minstens zoveel kopzorgen bezorgd. “Ik kan uren vertellen, alleen over dat ‘rot-festival’.” Trots erop is hij ook, zoals de uitgebreide Holland Pop-collectie in zijn nieuwe kunstgalerie laat zien. De ondernemende tachtiger hief zijn vorige galerie aan de Gashouderstraat op, maar begon dit jaar op de begane grond van het woongebouw aan ’s Lands Werf opnieuw. “Achter de ramen zitten is niets voor mij.“ Al is het uitzicht op de Maas vanuit zijn woning in hetzelfde gebouw fantastisch.

2021 Georges Knap ML SPWR Posters hres

Firma Stokvis

In het appartement aan ’s Lands Werf is te zien dat Georges en zijn vrouw van kunst houden. Schilderijen, foto’s en objecten sieren het huis dat bijna als tweede galerie fungeert. Er staat een oude, half vergane naaimachine. Het blijkt een naaimachine uit de fabriek van Anthony Fokker te zijn. “Ik ben eigenlijk luchtvaarttechnicus.” Als technicus belandde Georges na zijn studie bij de firma Stokvis. Een bekende Rotterdamse handelsfirma die o.a. auto’s, brommers, sanitair, technische apparatuur en bouwmaterialen verkocht. “Het was een heel degelijk bedrijf.” Als je vertegenwoordiger wilde worden, moest je eerst een jaar op de binnendienst werken. Uiteindelijk mocht Georges de buitendienst in als vertegenwoordiger voor testapparatuur. Hij kreeg een Austin met notenhouten dashboard als bedrijfsauto. De firma Stokvis was eerst gevestigd aan het Dullerplein, later verhuisde het bedrijf naar de Slaak, voorheen het pand van Het Vrije Volk. “Waar nu de Lidl zit, had Stokvis zijn showroom.”

Moderne woning in de nieuwe wijk Ommoord

Als vertegenwoordiger deed Georges het niet slecht. Desondanks heeft hij lang met zijn toenmalige vrouw bij iemand ingewoond. Zoals veel stellen in de wederopbouw. Na de geboorte van zijn oudste twee kinderen verhuisde het gezin naar een galerijflat in de Heukelomstraat in Alexanderpolder. Het gezin had zich ingeschreven voor een grotere woning in Ommoord. Ze hadden geluk en werden de trotse eerste bewoners van de laagbouw in Ommoord, aan de Mannagras. Opeens was de auto van de zaak extra handig, want in 1968 was Ommoord nog kaal en slecht bereikbaar.

C'70 commissie

Georges deed in zijn vrije tijd jeugdwerk en toen de manifestatie C’70 zou komen, nam hij deel in de wijkcommissie. Het festival C’70 moest immers in hele stad plaats vinden. Georges zag het wel zitten om op de lege vlakte van Ommoord een popfestivalletje te beginnen. Het idee vond geen weerklank bij de overige commissieleden. Echter een enquête in de wijk maakte duidelijk dat Georges wel de goede snaar had geraakt, de jeugd zat juist! te wachten op een festival. Van het een kwam het ander en voor Georges het wist was hij organisator van een popfestival.

Typisch duo

Hij raakte in contact met beginnend concertorganisator Berry Visser. “Ik vertelde dat ik een popfestival wilde organiseren in Rotterdam. Berry lachte me uit. In Rotterdam? Waanzin!” Rotterdam stond in die tijd niet bekend als festivalstad, zeker niet op het gebied van popmuziek. Wat de heren niet wisten, was dat hun toekomstige samenwerking de kiem zou zijn voor een groots popklimaat in de stad. Samen waagden ze de sprong en wisten ze artiesten, een terrein, beveiliging en geld te versieren. Ze vormden een typisch duo, de nette vertegenwoordiger in pak en de wietrokende hippie die samen vanuit de rijtjeswoning in Ommoord een gigantisch popfestival organiseerden. Georges zijn huis werd overlopen door allerlei pers en contacten voor het festival. “Ik kwam eens thuis van mijn werk, toen ik een voor mij onbekende man van de trap af zag komen die zei dat hij in bad was geweest. Mijn bad dus. Tja, het was midden in de flower-powertijd.”

2021 Georges Knap ML SPWR met B Visser

Holland Pop Festival

Voor het eerst een megagroot festival organiseren leverde allerlei verrassingen op zoals het feit dat popartiesten blijkbaar circa anderhalve maand van tevoren betaald moesten worden. Of dat ze vooraf de vermakelijkheidsbelasting, ‘ruim twee ton’ over elk te verkopen kaartje moesten betalen. Of dat de hekken niet goed gesloten bleken en de controle op de kaartjes evenmin. Maar publicitair werd het Holland Pop Festival een gigantisch succes. Met 100.000 bezoekers, grote namen, een geweldige sfeer, geen alcoholverkoop waardoor drugsgebruik op het terrein was toegestaan en het allerbelangrijkste: geen doden zoals bij Woodstock. Financieel werd het een enorme strop. Slechts 20% bleek te hebben betaald en kranten kopten: Holland Pop Festival failliet. Jaren is Georges nog bezig geweest om stukken en bonnen aan te leveren voor de curatele afwikkeling. Ik kan uren vertellen, alleen over dat ‘rot-festival’.” Berry had inmiddels letterlijk en figuurlijk de deur van het Ommoordse gastgezin achter zich dicht getrokken.

Vermakelijkheidsbelasting

In 1809 introduceerde koning Lodewijk Napoleon een heffing op entreegelden voor vermakelijkheden ten behoeve van de `algemene stads armen'. In de loop der tijd werd op alle kaartjes voor theatervoorstellingen, concerten, sportwedstrijden en modeshows vermakelijkheidsbelasting geheven. Als een van de laatste gemeenten in Nederland schafte Rotterdam deze belasting in 1979 af. (Wikipedia). De Doelen klaagde in 1971 dat ze moeite hadden artiesten te contracteren omdat Rotterdam in vergelijking met Den Haag zo’n hoge belasting hief, zijnde 20/120 van de bruto-opbrengsten (bijna 17%). De vermakelijkheidsbelasting van niet verkochte toegangsbewijzen kon teruggevorderd worden, mits de organisator binnen 14 dagen ‘na afloop der vermakelijkheid’ de ongestempelde tickets inleverde. Tegenwoordig komt de vermakelijkheidsretributie (zeker als er gebruik wordt gemaakt van gemeentelijke diensten) weer steeds vaker voor.

Gashouderstraat 9

Georges pakte na Holland Pop de draad van zijn werkende leven weer op en begon in 1976 zijn eigen bedrijf in een medische noviteit: een systeem tegen doorliggen. De zaken gingen goed en het bedrijf wilde uitbreiden. Knap Medical kocht een pand aan de Gashouderstraat. “Prachtig wederopbouwpand. Het was van de Christelijke Jonge Mensen Vereniging geweest.” Deze vereniging had na de oorlog geld gekregen om het verwoeste pand weer op te bouwen. In 1958 gaf ze bureau Hooykaas, Van Veen en De Jong opdracht voor (een bouwblok met 9 woningen en bedrijfsruimtes op de hoek Willem Ruyslaan en daar tegenaan) het L-vormige verenigingsgebouw. Het pand was opgetrokken uit mangaansteen en heeft lage doorlopende vensterstroken. De lichte gele baksteen van de kopgevel en het aangrenzende blok contrasteerde mooi met de donkere voorgevel. De witte verdieping die Georges en zijn vrouw erbovenop plaatsten door bureau Jongkind deed dienst als hun woning tot ze in 2020 het pand verkochten. “Het pand is nu helemaal gestript. Zo zonde. Behalve het skelet is er niets meer te zien.” Georges heeft een fotoreportage van de afbraak gemaakt. De sloop van het gebouw gaat hem zichtbaar aan het hart.

The story of
Georges Knap (1933)
Subjects
Stories
Neighborhoods
Kralingen