• Artikelen

Woningbouw Gijsinglaan

De vijf flatgebouwen met 360 woningen aan de Gijsinglaan uit 1959 zijn stedenbouwkundig en architectonisch afwijkend van de omringende woonwijk in Tussendijken. In combinatie met de nabij gelegen winkels doet het denken aan de Lijnbaan.

5b gijsinglaan NL Rt SA 4202 IX 1124 05 01

De flatgebouwen aan de Gijsinglaan waren in maart 1960 gereed.

Dienst Gemeentelijke Gebouwen, Stadsarchief Rotterdam

Een plan voor de bouw van 360 woningen in acht lagen en 20 garages tussen de Schiedamseweg en de Tweede Gijsingstraat is door B. en W. aan de gemeenteraad voorgelegd. Van de 360 woningen bieden er 280 huisvesting aan vijf, 40 aan vier en 40 aan drie personen. De gebouwen worden voorzien van liften, centrale verwarming, hydrophoorinstallaties en huistelefoon. Er worden gemeenschappelijke tuinen aangelegd en elke benedenverdieping krijgt bovendien de beschikking over een eigen tuin.

Het Vrije Volk 5 april 1957

5a gijsinglaan 1959 03 NL Rt SA 4121 3105 ag

De flatgebouwen aan de Gijsinglaan in aanbouw, maart 1959.

Ary Groeneveld, Stadsarchief Rotterdam

De vijf flatgebouwen aan het eind van de Schiedamseweg zijn het sluitstuk van de wederopbouw in Tussendijken. Het project wijkt niet alleen qua architectuur sterk af van de omringende woonwijk, maar is ook stedenbouwkundig volledig autonoom. Je krijgt het gevoel alsof je in een naoorlogse buitenwijk bent beland. Tezamen met de enkele jaren eerder gerealiseerde strook winkels vormen de flats een ensemble, dat enigszins doet denken aan de opzet van de Lijnbaan.

5d gijsinglaan NL Rt SA 4202 IX 1124 06

De flatgebouwen aan de Gijsinglaan in 1962.

Dienst Gemeentelijke Gebouwen, Stadsarchief Rotterdam

Ensemble

De winkels zijn in laagbouw gerealiseerd en hebben slechts één terugliggende laag erboven, met een woning. Aan de achterzijde hebben ze een soort expeditiestraat die echter, doordat de flats en de winkels met een blokje garages zijn verbonden, nauwelijks als zodanig functioneert. De woningen zijn in middelhoogbouw aan groene hoven gegroepeerd, met balkons gunstig georiënteerd op het westen. Het zijn galerijflats. Doordat de flats schuin geplaatst zijn ten opzichte van de Schiedamseweg vallen ze minder op en is de perspectivische werking versterkt. Het is de enige plek in Rotterdam waar in de bestaande stedenbouwkundige structuur hoogbouw is gerealiseerd. Wel zijn op veel plekken in de stad hoogbouwaccenten aangebracht in de vorm van losstaande, individuele woongebouwen, zoals de Parkflat of de RVS-flat.

5e gijsinglaan NL Rt SA 4202 IX 2826 27 02

De flatgebouwen torenen uit boven de winkelgalerij aan de Schiedamseweg, 1965.

Stadsarchief Rotterdam

Op 19 juni 1957 werd de eerste paal geslagen en in de loop van 1959 waren de flats klaar. De woningen zijn ontworpen door het architectenbureau J. Denijs, J.A. Lucas, H.E. Niemeijer. Jan Denijs (1893-1970) had bij de Gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting gewerkt en eerder de vergelijkbare provincieflats in Overschie gerealiseerd. De jongere architecten Jan Lucas (1917-2005) en Henk Niemeijer (1917-1970) uit Den Haag bouwden enorme hoeveelheden woningen in de wederopbouwperiode.

Die winkelpanden zijn merkwaardig. Door vorm en door inrichting. Op een afstand lijken het villa's; slechts één verdieping hoog en daarboven een groen, schijnbaar met koper bedekt dak. Het was indertijd ook de bedoeling dat de daken van koper zouden zijn. Het is groen leislag, een soort ruberoid, geworden en het effect is er niet minder om. Hoge etalages hebben de winkels en de woningen daarboven pronken ook al met een rijkdom aan glas. Bovendien hebben ze een balkon over de gehele breedte. Het lijkt misschien vreemd aan de ene kant een bebouwing van vier verdiepingen hoog, en hier dit villatype. Maar in het veld achter de winkels zullen dwars op de Schiedamseweg flats van wel acht of tien verdiepingen verrijzen.

Het Vrije Volk 30 juni 1951

Verhoogde begane grond

De flatgebouwen hebben een eenvoudige opzet. De flats staan op souterrains met bergingen, die in de gevel iets zijn teruggelegd. De begane grondverdieping ligt daardoor iets hoger dan straat en plantsoen. De hoofdentrees liggen langs de Gijsinglaan. Via een vrijstaand lift- en trappenhuis zijn de galerijen bereikbaar. De woningen zijn niet gespiegeld, waardoor een afwisselende voorgevel is ontstaan, mede door de individuele, deels inpandige balkons. De balkons hebben een geribbelde betonplaat als borstwering.

5c gijsinglaan NL Rt SA 4273 L 5173

De monumentale vrijstaande ingangspartijen aan de Gijsinglaan, maart 1960.

Dienst Gemeentelijke Gebouwen, Stadsarchief Rotterdam

Ingangspartij

Meest opvallend zijn de fraaie, monumentale vrijstaande ingangspartijen. Deze volgen de rooilijn van de Gijsinglaan en staan dus schuin ten opzichte van de flats. De verhoogde ingangspartij staat op betonnen palen en bestaat uit een betonnen vloer en dak met daartussen alleen glas, stalen puien en kolommen. De entreetrap aan de buitenzijde wordt overkapt door een betonnen luifel, die voorzien is van ronde gaten. Het geheel is bijzonder karakteristiek voor de architectuur en vormgeving van de jaren vijftig. Ook aan de andere zijde hebben de woongebouwen een accent in de vorm van een betonnen manchet boven het noodtrappenhuis.

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan1

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

Anno nu

In 1985 zijn de groene hoven aan de zijde van de Gijsinglaan afgesloten door laagbouwblokjes met 67 bejaardenwoningen van Boudewijn Mannot van Groosman architecten. De bewoners van de flats protesteerden tegen de bouw vanwege het verminderde licht in hun woningen. De goed bedoelde, maar typische goedkope stadsvernieuwingsarchitectuur detoneert inmiddels met de flats. De fraaie entreepaviljoens hebben hierdoor hun zelfstandigheid verloren. Ook is de buitentrap van de entreepaviljoens door middel van een glaswand inpandig geworden.

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan7

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan2

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan3

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan4

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan6

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan5

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

2021 Marlies Lageweg SPWR gijsinglaan8

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2021

Prev
Next
Architect
J. Denijs, J.A. Lucas, H.E. Niemeijer
Periode
1956-1959
Locatie
Gijsinglaan, Rotterdam, Nederland
Onderwerpen
Gebouwen
Buurten
Bospolder Tussendijken
Gebouwen
Wonen
Objecten
Gijsinglaan 012 t/m 154, 172 t/m 180, 212 t/m 354, 372 t/m 380, 412 t/m 554, 572 t/m 580, 612 t/m 754, 772 t/m 780 en 812 t/m 854 (even) en Gijsinglaan 155 t/m 163 (oneven)