• Artikelen

Woningbouw Becramming

Aan de Becramming, Cannemanstraat en Strijpsesingel bouwde de Dienst Volkshuisvesting in 1953 twee wijkjes met laagbouw en galerijwoningen. Over kleur en materiaal was zorgvuldig nagedacht, bij de renovatie in 1993 iets minder.

Woningbouw Becramming

De galerijgevels, 1955.

Stadsarchief Rotterdam

In Kleinpolder-Oost zijn twee wijkjes met laagbouwwoningen gerealiseerd naar ontwerp van L.J. Linssen van de Dienst Volkshuisvesting. Het project omvatte 425 traditioneel gebouwde woningen, waarvan 250 galerijwoningen in drie woonlagen (met drie kamers) en 175 eengezinswoningen (met vijf kamers) en 56 garages. De officiële benaming is E.G.G.-woningen, maar wat dat betekent? Mogelijk iets met ‘eigen grond’. In de stedenbouwkundige opzet kon Lotte Stam-Beese verder gaan dan in de eerdere projecten. Er is strokenbouw toegepast, waarbij dus alle woningen op dezelfde wijze ideaal op de zon zijn georiënteerd en er geen sprake is van bouwblokken met binnenterreinen. De woningen zijn bereikbaar via woonpaden en via galerijen en liggen dus niet aan straten. De lage woningen werden 'schoenendozen' genoemd.

Woningbouw Becramming

Groenstroken tussen de laagbouw. Op de achtergrond de melkfabriek De Combinatie, 1958.

Stadsarchief Rotterdam

Het zijn van binnen uiterst geriefelijk ingerichte mooie huizen. En de flats er vlak naast, die dezelfde kleur hebben, doen het helemaal niet slecht in contrast met de lichte flatbouw van de rest van de Kleinpolder. Maar deze duistere dominosteentjes vlak langs de weg vallen toch wel uit de toon. De architect heeft nog wat geëxperimenteerd door een andere voeg in te voeren en als de firma J. Nodelijk ze allemaal afgebouwd heeft, zal men waarschijnlijk klimop tegen de donkere muur op laten groeien, maar om nu te zeggen, dat hier een geslaagd experiment is geleverd met volkswoning, bouw in een donkere kleur.... nee.

Het Vrije Volk 15 december 1953

Woningbouw Becramming

De bijzondere kopgevels met betonnen sculpturen van Joop Hekman, 1955.

Stadsarchief Rotterdam
Woningbouw Becramming

De net opgeleverde woningblokken, juni 1955.

Stadsarchief Rotterdam

Kunstzinnig

De uiterst sobere architectuur van de woningen was wel afwijkend, zowel van de traditionele baksteenbouw als van de systeembouw. Er was een donkere, vrij grote baksteen gebruikt, en in de massieve gevelvlakken zijn dunne banden van gele baksteen aangebracht. De deuren en nissen hadden ook een contrasterende kleur. Die kleurstelling was bepaald door beeldend kunstenaar Luigi De Lerma, die ook met de architect Linssen had gewerkt aan de Zeven Provinciënflats. Een andere kunstzinnige verbijzondering zijn de betonnen vissenreliëfs op de hoeken van de hoge blokken. Ze zijn ontworpen door de Utrechtse beeldhouwer Joop Hekman (1921-2013). In de ontwerptekeningen is op deze plek een hoeksteen, ‘betonblok met letteropschrift’, getekend. Nader te detailleren.

Woningbouw Becramming

Ontwerp van de kopgevels met de bijzondere horizontale belijning. Op de plek van de kunstwerken was oorspronkelijk van 'betonblok met letteropschrift' gedacht.

Stadsarchief Rotterdam
Woningbouw Becramming

Zorgvuldig uitgetekende gevels met verschillende kleuren en formaten baksteen.

Stadsarchief Rotterdam
Woningbouw Becramming

Groene, openbare binnenhoven, 1955.

Stadsarchief Rotterdam

Een bescheiden aanloop tot verfraaiing van huizen zou men de ornamentiek kunnen noemen, die aan drie woonblokken aan de Cramming (sic) in de muren zit. In de Kleinpolder-Oost vormen deze donkere, massieve huizen met de gele strepen en de gekleurde deuren en nissen sterke contrasten met de witte pre-fabs. Maar zij springen niet alleen door hun totaal andere bouwstijl uit dit beeld. De dienst van Volkshuisvesting wilde méér dan een muur. Hij wenste reliëf aan te brengen en hij werkte daarvoor een speciaal plan uit, in samenwerking met de beeldhouwer J.C. Hekman uit Utrecht.

Het Vrije Volk 14 april 1954

Woningbouw Becramming

Sloop van een deel van de woningen aan de Ameidestraat in 1967 in verband met de aanleg van het Kleinpolderplein.

Stadsarchief Rotterdam

Anno nu

Rond 1993 zijn de woningen aan de Becramming en aan de Ameidestraat gerenoveerd. Overal zijn kunststof kozijnen gekomen. Er zijn liften toegevoegd bij de galerijwoningen en hier zijn de collectieve binnentuinen afgesloten met hekken. In betonnen frames zit metalen gaas; de binnentuinen zijn wel afgesloten, maar ook zichtbaar. Afgezien van een kleine privéstrook zijn de tuinen nog collectief. De betonnen frames hebben uitsparingen ter plekke van de betonnen reliëfs. De gevels zijn van buitengevelisolatie voorzien met roze pleisterwerk.

Elders in de wijk zijn de woningen volledig gepleisterd. Het witte pleisterwerk is sterk vervuild en oogt armoedig, zeker vergeleken met het roze pleisterwerk en de oorspronkelijke gevels.

Woningbouw Becramming
Woningbouw Becramming
Woningbouw Becramming
Woningbouw Becramming
Woningbouw Becramming
Woningbouw Becramming

De galerijwoningen aan de Cannemanstraat na de renovatie in de jaren negentig.

2022 Maps
Architect
L.J. Linssen; Renovatie: Gemeentewerken (1993 - 1994)
Kunstenaar
Gevelkunst: J.C. Hekman; Kleuradvies: Luigi Di Lerma
Periode
1951 - 1953
Locatie
Becramming en Cannemanstraat, Rotterdam, Nederland
Buurten
Overschie
Gebouwen
Wonen