• Artikelen

R.A.C. Garage (Stadsarchief Rotterdam)

De Rijks Automobiel Centrale (RAC) werd in 1936 opgericht om het wagenpark van de PTT te beheren.

Rac-garage1

De verbouwingsplannen voor de RAC-garage.

Achter de Heliport, met de voorgevel gekeerd naar de Hofdijk, is, drie verdiepingen hoog, een garage verrezen die veruit de grootste is van alle overdekte bergruimten voor automobielen in Rotterdam. Die nieuwe garage, gebouwd voor de Rijksautomobielcentrale, kan vijfhonderd voertuigen bergen, maar zij is op de groei berekend, zodat voorlopig slechts de onderste twee verdiepingen in gebruik zullen worden genomen; de bovenste is verhuurd aan de firma Ter Meulen die een half jaar geleden haar pakhuizen in Overschie door brand verloren zag gaan.

Het gebouw, ontworpen door het architectenbureau Maaskant, Van Dommelen, Kroos en Senf, vertoont een krachtige structuur in overeenstemming met de aard van de bestemming.

Het Vrije Volk 26 januari 1963

Garage

De Rijks Automobiel Centrale (RAC) werd in 1936 opgericht om het wagenpark van de PTT te beheren. Later kwamen er ook auto's van andere overheidsdiensten bij. Er kwamen garages in diverse steden, waarvan de grootste begin jaren zestig in Rotterdam werd gebouwd. Een gedeelte van de garage was verhuurd aan het postorderbedrijf Ter Meulen. Het gebouw moest van de Dienst Stadsontwikkeling hoger worden dan voor de RAC strikt noodzakelijk was, vandaar dat er een extra huurder moest worden gezocht.

Waarom voor deze locatie werd gekozen is niet duidelijk. Het gebouw kwam weliswaar aan een toekomstige belangrijke toegangsweg naar het centrum, want de Heer Bokelweg was bedoeld als verbinding met het Rottetracé, maar een dergelijk utilitair gebouw verwacht men toch eerder in de Spaanse Polder en niet in het centrum. Waarschijnlijk hebben de nabijheid van het hoofdpostkantoor en het stationspostkantoor een rol in de keuze gespeeld.

Robuust

De garage is ontworpen door het architectenbureau Maaskant, Van Dommelen, Kroos en Senf. Mede door de bouw van het kantoorgebouw Katshoek en het scholencomplex Technikon heeft dit bureau een groot stempel op het Zomerhofkwartier gedrukt. Niet in de laatste plaats omdat het stuk voor stuk grootschalige (betonnen) bouwwerken waren.

Het gebouw is 90 meter lang, 50 meter diep en 13 meter hoog en heeft een oppervlak van 13.500 m2. Het heeft een zeer robuuste betonconstructie met kolommen op een basisraster van zeven bij tien meter. Verder zijn zeven voorgespannen betonliggers van 30 meter lengte gebruikt. De begane grond heeft een plafondhoogte van 3½ meter en bood plek aan honderd grote vrachtauto's, op de eerste verdieping was ruimte voor 150 en op de tweede etage voor 250 kleinere auto's. Behalve de garage was er op de begane grond een grote werkplaats; verder bevatte het gebouw kantoorruimtes, een kantine en dienstruimtes. Deze functies waren geconcentreerd in het oostelijke deel. Dit bouwdeel is als enige onderkelderd. De gevels zijn bekleed met geglazuurde blauwgroene baksteen, afgewisseld door betonbanden en glazen bovenlichten. De hoofdingang is gemarkeerd door een betonnen uitkraging met een reliëf van de Rotterdamse kunstenaar Kees Franse (1924-1982) met verzonken kleurvlakken. Franse bracht op symbolische wijze de verschillende bedrijfsonderdelen van de RAC aan.

Stadsarchief2

Anno nu

De RAC is in 1988 verzelfstandigd in het kader van de door bezuinigingen ingegeven privatiseringsoperatie bij de overheid. In 1998 werd het gebouw de nieuwe locatie van het Rotterdamse Gemeentearchief, het huidige Stadsarchief. De zware constructie bleek na toevoeging van extra kolommen uitermate geschikt voor de opslag van de zestien kilometer archieven. De studiezalen bovenin het gebouw zijn voorzien van daklichten en de al aanwezige garagedeuren worden gebruikt voor toevoer van de archieven.

Stadsarchief1

Het Stadsarchief Rotterdam was voorheen een Rijksautomobielgarage.

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019

Architect
Maaskant, Van Dommelen, Kroos, Senf
Periode
1958-1963
Locatie
Hofdijk 651, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gebouwen
Buurten
Zomerhofkwartier
Gebouwen
Bedrijfsgebouwen
Objecten
Hofdijk 651 en Katshoek 002