Galeries Modernes

Op 8 november 1956 werd het nieuwe gebouw van Galeries Modernes officieel geopend. Het was een ontwerp van Van den Broek en Bakema, ook verantwoordelijk voor het nabijgelegen Huf, de Lijnbaan en Ter Meulen. De twee hypermoderne winkels aan weerszijden van de Vlasmarkt vormden een contrast met de nogal traditionele winkelpanden aan de Hoogstraat: Martens, Lampe en Peek & Cloppenburg. Het bijna vierkante gebouw van dertig bij vijfendertig meter had drie verdiepingen met in totaal 2350 vierkante meter verkoopruimte en een verdieping voor kantoren en magazijnen. De wanden waren, conform de ideeën over warenhuizen uit die tijd, geheel gesloten. Typerend voor de architectuur van Van den Broek en Bakema is de glasstrook aan de bovenkant, waardoor toch daglicht in het interieur komt.

Galeries Modernes was in 1956 nog een vertrouwde naam, met behalve in Rotterdam ook vestigingen in andere steden. De basis voor het concern was ooit gelegd in Rotterdam aan de Hoogstraat. 11 maart 1871 opende de Franse voormalige marskramer Zéphyrin Couvreur de Grand Bazar Français. In 1921 werd de zaak omgedoopt in Galeries Modernes, maar Rotterdammers noemden de zaak nog lang ‘de Fransche Bazar’. De naamswijziging had te maken met de koerswijziging van bazaar naar warenhuis, maar Galeries Modernes bleef wel een goedkope zaak met eenheidsprijzen. In de loop der tijd waren diverse winkelpanden erbij gekocht en in 1934 werd dit samenraapsel tot één modern pand samengevoegd.

In 1921 werd de zaak omgedoopt in Galeries Modernes, maar Rotterdammers noemden de zaak nog lang ‘de Fransche Bazar’.

De Tweede Wereldoorlog had grote gevolgen voor het bedrijf. De Franse eigenaren en werknemers keerden terug naar hun geboorteland. De herbouw van de Rotterdamse vestiging ging moeizaam; het bedrijf kwam niet in aanmerking voor schadeloosstelling omdat de Nederlandse overheid dit als een Frans economisch belang beschouwde. Pas begin jaren vijftig werd een overeenkomst met Frankrijk gesloten en kon Galeries Modernes gaan herbouwen. De grote concurrenten Vroom & Dreesmann, Hema en Ter Meulen hadden toen al nieuwe gebouwen. Galeries Modernes kwam daardoor op een ongunstiger locatie aan de Hoogstraat terecht. Eind jaren zestig werd Galeries Modernes overgenomen door de Bijenkorf; in 1970 werd de Rotterdamse vestiging gesloten.

Sinds de sluiting van Galeries Modernes in 1970 heeft het gebouw een treurige metamorfose ondergaan. Aanvankelijk namen enkele schoenen- en modewinkels het pand over. Maar in later jaren trok het pand vooral dumpzaken. De vitrines zijn dichtgezet en alleen de begane grond is nog in gebruik als winkelruimte. Om de verdiepingen als kantoorruimte te kunnen gebruiken is de gesloten gevel van geglazuurde baksteen vervangen door een standaard aluminium kantoorgevel. In de kelder was enige tijd club Heidegger gevestigd; aan het Grotekerkplein zit heeft een tijd een fitnessclub gezeten. Sommigen pleiten voor sloop, anderen voor reconstructie van het oorspronkelijke gebouw.

Sinds de sluiting van Galeries Modernes in 1970 heeft het gebouw een treurige metamorfose ondergaan.

Zo’n belangrijke plek in de stad verdient een beter lot. Het lijkt erop dat dit gebeurt. In december 2018 heeft architectenbureau KAAN te kennen gegeven samen met het Haagse Tenstone Development te werken aan plannen om het pand weer iets van de oude glorie terug te geven. Dit plan heeft doorgang gekregen en wordt vanaf 2021 ontwikkeld door Boelens de Gruyter tot een designhotel. De entree van het hotel komt aan het Grotekerkplein te liggen, de winkels aan de Hoogstraat. Het gebouw krijgt een extra verdieping en een 'skylounge'. Ondanks het teruggrijpen op elementen uit de wederopbouwarchitectuur zal het oorspronkelijke ontwerp ook na deze transformatie niet zichtbaar meer zijn. Wel krijgt het gebouw een duidelijke verbinding met het aan de overzijde van het plein gelegen De Heuvel. Het project wordt vermoedelijk eind 2022 opgeleverd.