Kunstschilder gefascineerd door de Delftsestraat

Cees van Hal ging in het naoorlogse Rotterdam naar de ambachtsschool en de Kunstacademie. Maar met schilderen was in de wederopbouwtijd weinig te verdienen. Dus ging hij werken bij Het Vrije Volk en had hij jarenlang een boekwinkel aan de Peppelweg in Schiebroek. In zijn vrije tijd bleef hij schilderen. Zijn onderwerpkeuze is ongewoon. “De een houdt van stillevens met bloemetjes en plantjes, ik houd van beton, glas en staal. Geen takjes maar betonnen stangetjes. Voor mij zijn dat ook bloemen.”

Dus geen pittoreske schilderijen van Delfshaven, maar de wederopbouwstad en de nieuwe architectuur werden zijn onderwerp. In 1988 besluit hij om de hele Delftsestraat te gaan schilderen. Het plan is om 20 schilderijen te maken, die samen een totaalbeeld van de straat moeten vormen. Hij ging regelmatig kijken, aantekeningen maken, schetsen, fotograferen. Thuis werkte Cees dat dan uit. “Ik werd er door gegrepen. Dat pand van Esveha met die trap naar boven. De ritmiek van al die gevels, met die kolommen en balken. Dat mooie pand met die betonnen manchet op de hoek. Die regelmaat.”

In de wederopbouwjaren stond hij altijd al te kijken bij bouwprojecten. “Je raakt niet uitgekeken op die wederopbouwstad.” Hij zag de stad herrijzen. “Het wilde maar niet lukken met die stad, dachten we eind jaren zestig. Maar een stad moet groeien. En nu zijn we natuurlijk wel een bijzondere stad.”

Je raakt niet uitgekeken op die wederopbouwstad

“Ik ging er een keer heen, ging aan de overkant staan om te kijken en te ervaren, te voelen. Ik stond er een half uur en toen werd ik klemgezet door de politie. “Wat bent u hier aan het doen?” vroegen ze. “Ik ben kunstenaar, ik bekijk die gebouwen om ze te gaan schilderen. Ik kom hier regelmatig, om te kijken en om te fotograferen, wachtend op het goede licht. Voor een expositie over een tijdje.” In schilderkunst bleek de politie niet geïnteresseerd. “We hebben de betreffende persoon te pakken,” hoorde hij een van hen zeggen door een mobilofoon. “Hoe komt u hier?” “Hoe? Lopend natuurlijk. Ze hadden me gefouilleerd en een autosleutel gevonden, en dat was verdacht. Ik mocht doorlopen en ging bij Radio Rijnmond in een portiek staan, maar daar werd ik ook weggejaagd.”

Ik werd er door gegrepen. Dat pand van Esveha met die trap naar boven. De ritmiek van al die gevels, met die kolommen en balken. Dat mooie pand met die betonnen manchet op de hoek. Die regelmaat

Zijn aanhouding had te maken met de aanwezigheid van het Spaanse consulaat hier, op nummer 19. In die tijd van bomaanslagen van de Baskische afscheidingsbeweging ETA had het gebouw permanente bewaking. Van de geplande 20 schilderijen waren er nog maar 4 af, maar Van Hal had er genoeg van. Hij liep terug de stad in en kwam op de Kruiskade bij het winkelblok Crystal House. Daar maakte hij nog een mooi hyperrealistisch schilderij van. Jammer, want zo is een unieke artistieke documentatie van de nog gave Delftsestraat er niet gekomen. En met alle bont geverfde en verwaarloosde panden bestaat dat beeld niet meer. Krantenknipsels uit het Vrije Volk en het Rotterdams Nieuwsblad herinneren aan zijn bijna-arrestatie.

Sowieso zou Cees het werk niet af kunnen maken. Hij is slecht ter been en heeft inmiddels de ziekte van Parkinson. Zijn handen trillen te veel om nog te kunnen schilderen. Zeker geen fijnzinnig gedetailleerde schilderijen. Enkele doeken hangen aan de muur van zijn bejaardenwoning, boven de kasten uitpuilend van de Rotterdamboeken.

“Ik vind het leuk om te horen dat er allerlei nieuwe activiteiten in die straat zijn. Ook het idee om iets aan die achterkant van die gebouwen van het Weena te doen is prima. Dat er banken op het trottoir komen lijkt me een goed idee. En hopelijk blijft die mooie gevelwand gehandhaafd en opgeknapt.”

Cees van Hal is 23 september 2023 overleden.