• Artikelen

Keucheniusschool

In 1958 verzocht de Vereniging tot Stichting en Instandhouding van Scholen voor Gereformeerd M.U.L.O. de Gemeente om een nieuw schoolgebouw te mogen stichten.

Keucheniusschool2b-NL-Rt SA_4202_L6013

Exterieur van Keucheniusschool nabij Hofpleinspoorlijn.

Stadsarchief Rotterdam

Een zeer opmerkelijk bouwwerk, alleen door het viaduct over de Schiekade gescheiden van het zaterdag geopende hoge Shellgebouw, wordt morgen in gebruik genomen. Het is de Keucheniusschool, de school „op poten”, die in plaats treedt van de Prinses Beatrixschool aan de Noorderhavenkade voor gereformeerd gewoon en uitgebreid lager onderwijs. Het gebouw, dat door zijn merkwaardige constructie ook architectonisch een aanwinst betekent voor deze omgeving, is circa twintig meter hoog; daarachter bevindt zich het gymnastieklokaal. In verband met het lawaai van het zeer nabije treinverkeer moeten de ramen van de school gesloten blijven, zodat de luchtverversing moet geschieden door een mechanisch ventilatiesysteem. De constructie op zuilen was noodzakelijk om de schoollokalen voldoende lichtinval te verschaffen, ondanks de nabijheid van Hofpleinstation en viaduct. Het gebouw heeft zijn voorgevel aan de nieuwe Heer Bokelweg die straks een belangrijke schakel zal zijn in het oost-westverkeer binnen de stad.

Het Vrije Volk 17 augustus 1960

Keucheniusschool

In 1958 verzocht de Vereniging tot Stichting en Instandhouding van Scholen voor Gereformeerd M.U.L.O. in het Centrum van Rotterdam de Gemeente om een nieuw schoolgebouw te mogen stichten. Het gebouw voor in totaal 151 kinderen zou uit zes theorielokalen bestaan, aangevuld met aparte vaklokalen voor natuurkunde en tekenen en een overblijflokaal. Het voorgaande schoolgebouw aan de Zomerhofstraat uit 1920 was bij het bombardement van mei 1940 verwoest. Daarna werd de school tijdelijk gehuisvest in een gemeentelijk schoolgebouw aan de 2e Pijnackerstraat, voordat het aan de Noorderhavenkade terecht kwam. Men wilde graag weer in het Zomerhofkwartier bouwen:

“Teneinde met de voorbereidingen voor de bouw van dit schoolgebouw verder te kunnen gaan verzoeken wij U ons grond toe te willen wijzen bij voorkeur in de omgeving van de Teylingerstraat, dus dicht bij de plaats waar de oorspronkelijke school was gevestigd.”

Het werd weliswaar niet de Teilingerstraat, maar de Heer Bokelweg, met het toenmalig huisnummer 60. De nieuwe school werd vernoemd naar de politicus L.W.C. Keuchenius, pleitbezorger van het bijzonder onderwijs. Een aparte alinea in de aanvraag ging over de noodzaak voor het wijzigen van het Basisplan, aangezien het schoolgebouw afweek van de toebedeelde functies ‘winkelen, kantoren en bedrijven’ in het Zomerhofkwartier; bovendien was het gebouw deels op niet voor bebouwing aangewezen grond geprojecteerd.

Keucheniusschool-1-Maasstad-1958-7-8-p.197

Perspectieftekening Keucheniusschool.

DeMaasstad 1958

Gebouw op kolommen

Het ontwerp uit 1958 was een schoolgebouw op kolommen met een bijna geheel open plint, ingericht als verdiept speelterrein. Hier is architect Kammer duidelijk geïnspireerd door het werk van Le Corbusier. Harry Kammer (1902-1988) werkte na zijn studie Bouwkunde aan de Technische Hogeschool in Delft bij Brinkman & Van der Vlugt en startte in 1933 een eigen architectenbureau. In 1953 ontstond contact met de Rotterdamse Vereniging voor Technische Scholen en dat resulteerde in een serie schoolgebouwen in en rond Rotterdam. Samen met enkele andere architecten die op hetzelfde terrein werkzaam waren, zoals J.P.L. Hendriks en R.H. Fledderus, richtte hij in 1962 de Werkgroep (later maatschap) Technische Scholen op.

Keucheniusschool2

Het speelterrein is ongeveer 1,25 m. verdiept gedacht en is gedeeltelijk overdekt. Op dit niveau bevinden zich de ingangen en ruimten der rijwielen, C.V. en gymnastiek. Met het verdiepen van dit speelterrein wordt een betere begrenzing en beveiliging hiervan beoogd en tevens een betere afscheiding van het niveau van de plaatselijke zeer drukke verkeerswegen.

Door het gedeeltelijk openhouden van de onderbouw is, naast het gedeeltelijk overdekken van de speelplaats, tevens een beter doorzicht voor het verkeer verkregen. Ook de leslokalen worden daardoor boven de verkeerszone geplaatst, terwijl de hoge opbouw van het Hofpleinstation ca. 11 m. en het eventueel hoge Rotte tracé ca. 6 m. de noodzakelijke bezonning der leslokalen minder in de weg zullen staan.

Beschrijving door ir. H. Kammer januari 1957

Glasmozaïektegels

De gevel langs de Heer Bokelweg waar de gangen lagen, bestond uit brede borstweringen van ingetrilde glasmozaïektegels, afgewisseld met rechthoekige bandvensters met stalen ramen in houten kozijnen. Hiervoor lag een hellingbaan en zijtrap om de hoogte naar het verhoogde entreeniveau te overbruggen. De entree is voorzien van een luifel. De zuidgevel bij de leslokalen had een vliesgevel met vensters en bovenlichten met panelen met zwart glas. Bij binnenkomst geeft een trappenhuis toegang tot de overige lokalen en de achterliggende gymnastiekzaal. Het entreehalletje en de gymnastiekzaal waren op de begane grond ingericht met functionele ruimtes zoals stadsverwarming, berging en vestibule. De gymnastieklokalen liggen in een apart bouwdeel loodrecht op het hoofdgebouw.

Experiment

Architect Kammer experimenteerde met een aluminium buitenzonwering van de fabrikant Bingham & Co. Dit ging niet zonder slag of stoot; de schoolleiding klaagde over het klepperen van de jaloezieën zodat de inspectie van de Dienst Gemeentewerken en Kammer poolshoogte kwamen nemen.

“Intussen werd de architect op een stormachtige dag dat er zon was (een zeldzaamheid in ons land) gevraagd ter plaatse te komen kijken. Bij het bezoek bleek dat het schoolhoofd de buitenluxaflex (bij windkracht 8) omlaag had gelaten en nu klachten had over het lawaai dat door het klepperen van de jaloezieën werd veroorzaakt. De architect vond dit -m.i. zeer terecht- een dwaze situatie. Onder dergelijke klimatologische omstandigheden is het uiteraard logisch dat men geen buiten de gevel stekende, bewegelijke delen aan het vrije spel van de wind overlaat. Het hoofd der school is echter van mening dat de bediening van een en ander te zware taak voor hem en het onderwijzend personeel is.”

Ondanks bezwaren van de schooldirecteur kwam er een handmatig te bedienen windmechanisme.

Keucheniusschool2b-NL-Rt SA_4202_L6013

Exterieur van Keucheniusschool nabij Hofpleinspoorlijn.

Stadsarchief Rotterdam

Anno nu

In 1968 werd het gebouw vanwege de stijgende leerlingenaantallen en de sluiting van de ULO aan de Bergsingel uitgebreid met zes lokalen. Deze kwamen in een nieuwe vleugel aan de zijde van de Raampoortstraat. De gevels van de nieuwbouw sluiten naadloos aan op het oorspronkelijk gebouw. Het bouwdeel kreeg een eigen ingang. De zijgevels werden dichtgemetseld en de onderverdieping en begane grond werden dichtgebouwd. De materialen (baksteen, glasmozaïek) zijn hetzelfde, maar er is nog een licht verschil te zien tussen het oudere gedeelte en de laagbouw.

In huidige staat valt het bouwvolume ietwat weg tegen omliggende structuren en gebouwen, zoals het Technikoncomplex, de Shellgebouwen en de spoorwegviaducten. Het schoolgebouw is in gebruik door het Grafisch Lyceum en een zorginstantie. Op de gesloten zijgevel aan de Schiekade is in 2013 een grote wandschildering aangebracht van een verfrommelde wasbak van de Rotterdamse kunstenaar Ozon. De muurschildering verving een eerdere schildering.

Keucheniusschool3
Keucheniusschool1
Keucheniusschool8
Keucheniusschool7
Keucheniusschool4
Keucheniusschool5a
Prev
Next
Architect
H. Kammer
Periode
1957-1960
Locatie
Heer Bokelweg 260, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gebouwen
Buurten
Zomerhofkwartier
Gebouwen
School
Objecten
Heer Bokelweg 058; 060 en Raampoortstraat 015