• Artikelen

Kantoorgebouw Katshoek

De Heer Bokelweg werd de verbinding tussen de Schiekade en het Rottetracé. Het verzamelgebouw Katshoek was het eerste pand dat aan deze nieuwe en brede stadsboulevard kwam te liggen.

Katshoek4-NL-Rt SA_4100_2004-5352

Verzamelgebouw Katshoek aan de Heer Bokelweg.

Foto Kramer/Stadsarchief Rotterdam

Welk een contrast vormt het grote, met witte Kirchheimer mosselkalksteen beklede moderne gebouw met de daarachter liggende bebouwing van het oude Noorden! Het enorme pand is verrezen aan de Heer Bokelweg in het Zomerhofkwartier.

Oorspronkelijk was het bestemd als verzamelgebouw voor de kleinindustrie, die in het kwartier in semipermanente gebouwen was gehuisvest. Dit plan gaat niet door vanwege de sterk gestegen bouwkosten sinds in 1959 het plan werd opgezet. Er komen nu een tiental grote kantoren in, waaronder naar alle waarschijnlijkheid en behoudens goedkeuring door de raad enkele gemeentediensten. Ook de bouwer van het grote pand, aannemingsmij v.h. H. en P. Voormolen N.V. te Rotterdam, hoopt begin 1968 van de Westersingel te kunnen verhuizen naar het nieuwe gebouw aan de Heer Bokelweg.

Het Vrije Volk 28 september 1967

Katshoek-Bouw-1966

Flitsende perspectieftekening van verzamelgebouw Katshoek.

Bouw 1966

De Heer Bokelweg nam een bijzondere plaats in volgens het Basisplan. De weg was aangewezen als toegangsweg naar de nieuwe city vanuit het noordoosten; een entree tussen ‘poorten’ als het Shellgebouw en het Schieblok naar het vernieuwde Hofplein en de Coolsingel. Later werd de Heer Bokelweg de verbinding tussen de Schiekade en het Rottetracé, een brede autoverbinding tussen de snelweg naar Utrecht en het centrum. Het verzamelgebouw Katshoek was het eerste pand dat aan deze nieuwe en brede stadsboulevard kwam te liggen. Na de realisatie van het gebouw werd de verbreding aan de noordzijde verder doorgezet, inclusief een weinig subtiele doorbraak in de Hofbogen. Maar de veranderde inzichten aan het begin van de jaren negentig zijn aan de zuidzijde zichtbaar door de versmalling van de straat met de bouw van appartementengebouw Scala tegen de RAC-garage (het huidige stadsarchief).

Katshoek-Stedenbouw-1968-11-12c

Maquette verzamelgebouw Katshoek

Stedenbouw 1968

Bedrijfsverzamelgebouw

Het robuuste gebouw van zeven verdiepingen met een betonconstructie als basis is opgezet als bedrijfsverzamelgebouw, maar wijkt zowel in opzet als in architectuur sterk af van Maaskants eerdere verzamelgebouwen zoals het Industriegebouw, het Groothandelsgebouw en het Verzamelgebouw Zuidplein. Volgens Maaskantkenner Michelle Provoost is dit een atypische Maaskant: “Vooral de gevel, die is helemaal vlak, dat zie je in Maaskants gebouwen niet vaak. De gevels van zijn gebouwen zijn meestal juist heel expressief.”

De buitenkant is inderdaad vrijwel vlak met strakke glasramen in aluminium profielen in een natuurstenen bekleding. De binnenkant en de zuilen langs de laagbouw in de Almondestraat zijn van gebouchardeerd beton, een techniek om het oppervlak van beton grof en ruw te laten. Het gebouw had een hoge standaard van representativiteit door het luxe materiaalgebruik: De vloeren van de twee hallen van de belangrijkste hoofdtrappenhuizen en van de winkelgalerij zijn uit Jura-natuursteen vervaardigd. De wanden van de hallen en de kolommen van de begane grond bestaan uit schoon beton, voorzien van een reliëf-afwerking, terwijl de toegangen naar de personenliften zijn afgewerkt met blank geanodiseerd aluminium.

De knik in de voorgevel is elegant zichtbaar gemaakt doordat de borstweringen hier doorlopen in een verticale reeks balkons.

Vrij baan voor de auto

De verbreding van de Heer Bokelweg gaf vrij baan voor de auto, maar ook andere aspecten van het gebouw staan in dienst van de automobiliteit. Achter het gebouw werd een parkeergarage gebouwd met 250 parkeerplaatsen, die in directe verbinding stond met het kantoorgebouw. Daarnaast kwam op het driehoekige perceel tussen de Heer Bokelweg en de Almondestraat een benzinestation van Aral. Dat maakte het totaal van drie! benzinepompen in een straal van 100 meter.

André Volten Entree Katshoek BKOR

Kunstwerk van André Volten bij de entree van het kantoor Katshoek.

A. Hoogendoorn, BKOR

Kunstwerk

Kunst speelt een voorname rol in het gebouw. De gevel bevat een entreereliëf van André Volten (1925-2002), een van de bekendste abstracte beeldhouwers van de wederopbouw. Maaskant werkte vaker met Volten. Het werk (Zonder titel, 1968) is een pui-element met cirkelsegmenten. De lijnen van de architectuur worden in het werk herhaald en tegelijk verdraaid tot een nieuw beeld. Oorspronkelijke was het van roestvrij staal en steen. Het is bij een renovatie mee zwartgeverfd met de kolommen, wat het effect teniet doet. Ter gelegenheid van de opening van het gebouw in 1968 werd een kunstmanifestatie gehouden in de entreehal.

Katshoek-Stedenbouw-1968-11-12e

Reclame voor NV Aannemingsmij. v/h H & P. Voormolen, trotse bouwer en eigenaar van verzamelgebouw Katshoek.

Stedenbouw 1968

De parterre van het nieuwe kantoorgebouw „Katshoek" in Rotterdam herbergt tot en met 21 december een even merkwaardige als bijzondere tentoonstelling. Zestien kunstenaars hebben van de aannemingsmaatschappij Voormolen, verantwoordelijk voor de bouw van „Katshoek", de gelegenheid gekregen zich creatief uit te leven met allerhande bouwmaterialen.

Het Parool 14 december 1968

Volgens organisator Bob Bonies was het een bijzonder project:

“Na al die tentoonstellingen, die steeds weer bestonden uit een zo fraai mogelijk arrangement van aangevoerde, reeds bestaande werken wilde ik een andere aanpak. Ik stelde voor een aantal Nederlandse kunstenaars uit te nodigen in die geweldige ruimte ter plaatse hun werk te creëren uit bouwmaterialen die Voormolen moest verstrekken. Inclusief motoren, blowers etcetera. En met hulp van de vakarbeiders van Voormolen. Het was een vrij kostbaar project, maar ik kreeg onmiddellijk alle mogelijke medewerking.

Ik koos zestien man: de koele jongens Dekkers, Manders, Koetsier, Struycken en ik, Boezem, Dibbets en Van Elk met hun micro-emotive kunst, de kineticus Staakman, Eikelenboom met zijn utopische toestanden, Rous, die een soort minimal art maakt, André Volten, Paul Schuitema met zijn kleurenschema en zijn alfabet en het team Slothouber-Graatsma van het Cubic Construction Centre. En Gribling met zijn ruimtestructuren.”

Het Parool 21 december 1968

Katshoek7
45h Katshoek render3

Render van het getransformeerde gebouw Katshoek.

De Zwarte Hond

Anno nu

Het gebouw herbergde kantoren van Robeco en Procter & Gamble Benelux en vele gemeentelijke diensten. Door de excentrische ligging raakte het gebouw wat uit de mode. Architectenbureau OMA en Havensteder hebben het pand jaren bewoond maar in 2023 hebben DubbeLL en XIOR Student Housing een opdracht voor herontwikkeling gegeven. Architectenbureau De Zwarte Hond transformeert in de komende jaren het vrijwel leegstaande bedrijfsverzamelgebouw tot een woongebouw met zo'n 250 woningen en een levendige plint met onder andere horeca.

Katshoek6
Katshoek4
Katshoek8
Katshoek5
Katshoek
Katshoek3
Katshoek2
Prev
Next
Architect
Maaskant Van Dommelen Kroos Senf
Periode
1959-1969
Locatie
Heer Bokelweg 157-169, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gebouwen
Buurten
Zomerhofkwartier
Gebouwen
Bedrijfsgebouwen
Objecten
Heer Bokelweg 121 t/m 171 (oneven)