Kantoorgebouw I.C.I.

Het Britse chemische concern ICI (Imperial Chemical Industries Ltd.) maakte na de Tweede Wereldoorlog een enorme groei door. Een hoofdkantoor in Rotterdam werd noodzakelijk en na zelfs korte tijd vanaf een schip te hebben gewerkt werd een kantoor aan het Koningin Emmaplein in gebruik genomen. Dit kantoor was al gauw veel te klein. Architect Kees Elffers (1898-1987) ontwierp het nieuwe hoofdkantoor, dat op een prominente plek aan de Leuvehaven kon worden gebouwd. Vanaf de bovenste, vijfde verdieping van het gebouw was er zelfs uitzicht over de Nieuwe Maas. Hier waren de directievertrekken en de kantine. Het gebouw was een combinatie van pakhuis, distributiecentrum en verkoopkantoor. Ook was er een garagewerkplaats voor reparaties aan het wagenpark. Om het tekort aan hotelruimte in het naoorlogse Rotterdam te pareren waren er zelfs twee logeerkamers in het gebouw.

Architect Elffers was gekozen vanwege zijn kort na de oorlog ontworpen pakhuizen verderop aan de Wijnhaven. Maar hier realiseerde hij geen archaïsche gevels, maar een allesbehalve ouderwets strak, eigentijds gebouw. Het pakhuis was uiterst modern door het gebruik van vorkheftrucks. De vier magazijnverdiepingen bestonden vrijwel geheel uit vrij indeelbare ruimte van 45 bij 18 meter, slechts onderbroken door de noodzakelijke kolommen van de betonconstructie. Flexibiliteit die nu heel normaal is, maar toen nog bijzonder. Een klein deel van deze bouwlagen had een andere functie; op de begane grond was een schaftlokaal met was- en kleedruimte, op de eerste verdieping een conciërgewoning en op de tweede verdieping lagen de gastenverblijven. Op de vierde en vijfde verdieping waren de verschillende administratieve afdelingen en de laboratoria gesitueerd. Ook de kantoren waren in één grote kantoorruimte ondergebracht.

Het gebouw is bekleed met gepolijst Italiaans travertin. Hierdoor kon het zwart worden van de gevels zo veel mogelijk worden tegengegaan. Ook sloot het gebouw hiermee aan op de lichte gevel van de Amsterdamse bank/Incassobank. De in totaal 1210 m2 natuursteen was ‘een kostbare luxe’ in het naoorlogse Rotterdam. De raamkozijnen zijn van sierbeton; er zijn stalen tuimelramen toegepast. De gevels van magazijnen en kantoren zijn identiek uitgevoerd, zodat de opslagruimtes op termijn ook als kantoorruimte bruikbaar gemaakt zouden kunnen worden. In het interieur was veel donkergroen perspex toegepast, een product van ICI.

Het bedrijf groeide gestaag in de wederopbouw, mede door de opgang van kunststoffen. Begin jaren zestig werden enkel grote fabriekscomplexen in Rozenburg aangelegd. Eind jaren tachtig werkten er wereldwijd 128.000 mensen voor ICI. In 1988 werd het gebouw gerenoveerd waarbij alle verdiepingen een kantoorfunctie kregen. Het werd gereed gemaakt voor de moderne tijd: Op alle werkplekken zijn in het gebouw aansluitingen voor telefoons, personal computers en printers aangebracht waardoor het personeel eenvoudig van plaats kan veranderen. In 1999 vertrok ICI uit Rotterdam. Het bedrijf werd in 2007 overgenomen door Akzo Nobel. Het gebouw aan de Wijnhaven was enige tijd in gebruik als kantoor voor arbeidsvoorziening. In 2008 komt het in gebruik bij de Hogeschool Rotterdam, dat ook het Graanhuis heeft verworven. Het ICI-complex is gemeentelijk monument.