• Artikelen

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

De Amsterdamse firma Blikman & Sartorius werd in 1749 door Hendrik Willem Dronsberg opgericht. Men had een boekbinderij en drukkerij aan het Rokin en een fabriek in Sloterdijk.

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

Twee projecten van Corn. Elffers: het kantoorgebouw van Blikman & Sartorius en het Leger des Heils in 1951.

Stadsarchief Rotterdam

Het gebouw van Blikman & Sartorius is een sieraad van de drukke verkeersstraat, de Witte de Withstraat geworden, de licht gehouden gevel is van moderne allure en overal in het gebouw treft de uitstekende luchtvoorziening.

De Maasstad februari 1951

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

Het gebouw van Blikman & Sartorius kort na oplevering.

Forum 1953

De Amsterdamse firma Blikman & Sartorius werd in 1749 door Hendrik Willem Dronsberg (1722-1788) opgericht en is in 1840 vernoemd naar de toenmalige firmanten Hendrik Blikman (1789-1854) en Johannes Christophel Sartorius (1803-1860). Men had een boekbinderij en drukkerij aan het Rokin en een fabriek in Sloterdijk. In de twintigste eeuw verlegde men de aandacht naar kantoormachines en -meubilair en kwamen er toonzalen in andere steden: Arnhem, Den Haag, Leeuwarden, Haarlem en in januari 1922 in Rotterdam aan de Van Oldenbarneveldtstraat 39. Enkele jaren later werd een hypermoderne toonzaal met onder andere Gispen meubelen aan de Schiedamsesingel 75 geopend, die bij het bombardement verloren ging. Na een tijdelijk verblijf in de nieuwe Beurs en in een woning aan de Westersingel 45 opende de firma in 1950 een bijkantoor met toonzaal aan de Witte de Withstraat. De firma floreerde door de enorme vlucht die het kantoorwerk en de bijbehorende machines hadden genomen. In 1970 werd B&S onderdeel van N.V. Internatio-Müller; de kantoordivisie bleef wel actief onder de naam Blikman & Sartorius.

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

„Wij hebben vertrouwen in de opbouw van onze stad en houden onze blik vooruit gericht, opdat ons nageslacht niet behoeft te zeggen: gij hebt uw taak te eng opgevat en hebt niet voor de toekomst gebouwd. Dat ook het particuliere bedrijfsleven dit vertrouwen in de toekomst onzer stad heeft, bewijst de firma Blikman & Sartorius door de opening van haar nieuwe pand in Rotterdam. En dat het ditmaal een Amsterdamse firma is, die in Rotterdam een van haar hoofdkantoren vestigt, is voor mij een reden tot dubbele verheuging." Deze woorden sprak mr. P.J. Oud, burgemeester van Rotterdam, bij de opening van het nieuwe bedrijfspand van Blikman & Sartorius aan de Witte de Withstraat, welke opening Woensdag plaats vond.

Trouw 15 februari 1951

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

Advertentie De Maasstad 1950/51

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

C.C. van de Graft - Lotgevallen van een amsterdams koopmanshuis 1749-1949, Amsterdam 1949

Elffers

Het nieuwe gebouw was een ontwerp van de Rotterdamse architect Kees Elffers (1898-1978). Het werd gesitueerd in het nieuwe gedeelte van de half gebombardeerde Witte de Withstraat, zo’n 50 meter van de oude locatie. De nabijheid van enkele krantenredacties zal daarbij een pre zijn geweest. Elffers ontwierp ook het naastgelegen Leger des Heilsgebouw. Beide gebouwen zijn modern in opzet door het gebruik van gewapend beton voor de draagconstructie en de daardoor gecreëerde vrije plattegrond- en gevelindeling. Ook de stalen taatsramen waren eigentijds. Maar de decoratieve bakstenen invulling en de klassieke hoofdopzet zijn traditioneel. Dergelijke halfslachtige moderniteit (shake-hands-architectuur) was gebruikelijk in de eerste naoorlogse jaren, waarin de meeste architecten en opdrachtgevers nog niet overtuigd waren van de moderne architectuur.

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)

Werkzaamheden aan de Witte de Withstraat in 1959, waar toen de tram nog reed. Rechts ligt het Blikman Sartoriuspand.

Ary Groeneveld, Stadsarchief Rotterdam

Het evenwichtige gebouw omvat vier verdiepingen. Gelijkvloers bevinden zich toonzaalruimten voor kantoormeubelen en de kantoren. Op de eerste étage wordt het directiekantoor gevestigd en worden de kantoor- en adresseermachines tentoongesteld. De tweede étage herbergt de Rotaprintafdeling (voor het afstellen en repareren van kantoormachines), terwijl de technische dienst wordt ondergebracht op de derde étage. Op de vierde verdieping komen dan een conciërgewoning en de cantine voor het personeel.

Trouw 13 februari 1951

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019

Anno nu

Begin jaren negentig verdween Blikman & Sartorius uit Rotterdam. In het gebouw kwam een jazzpodium met grand café op de begane grond en het artiestenhotel De With en kantoren op de verdiepingen. In 1993 ging de zaak failliet en sinds december 1997 kreeg het complex een tweede leven als hotel-café-restaurant Bazar. Een ‘wereldeethuis’, dat met kleurige tafels, de mediterrane keuken en de vrolijke muziek doet denken aan een drukke markt uit 1001 Nacht. Het Bazar-concept heeft in Amsterdam navolging gekregen. Bizar heeft de bovenverdiepingen als hotel in gebruik. In combinatie met de andere horeca en galerieën ontwikkelde de Witte de Withstraat zich tot een uitgaansgebied. Het gebouw is gemeentelijk monument.

Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Kantoorgebouw Blikman & Sartorius (Bazar)
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Architect
C. Elffers
Periode
1948-1950
Locatie
Witte de Withstraat 16, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gem. Monumenten
Buurten
Baankwartier
Gebouwen
Bedrijfsgebouwen Horeca
Objecten
Witte de Withstraat 016 en William Boothlaan 004