Ik wil de magie van toen behouden

Annemieke Barmentlo groeide in de jaren zestig op aan de toen nog rustige Schiedamsedijk. Ze keek aan de voorkant uit op de destijds drukke Leuvehaven en aan de achterkant op het stille Baankwartier. Ze denkt met veel plezier terug aan haar jeugd en de buurt. Zoals ze zelf zegt: “Het leven was een stuk ongecompliceerder dan nu.”

Annemieke speelde als enig kind graag thuis. Met poppen en beesten. Ze bouwde tenten met dekens en lappen. Meestal speelde ze alleen. “Ik was nogal een einzelgänger.” Ook buiten trok ze in haar eentje eropuit. Achter het huis, op de Baan, was het heel rustig. Daar kon je lekker fietsen. Hier en daar stond een auto geparkeerd, maar dat was het. “En toen ze de metro gingen bouwen, was de Schiedamsedijk jarenlang mijn zandbak!” Pretoogjes verschijnen. Of ze klom in de boom bij de Waalse kerk. Met haar vriendinnetje Hanneke, uit hetzelfde portiek, ging ze naar de chique Rotterdamsche Schoolvereniging aan de Schiedamsesingel en niet naar het nabijgelegen ‘t Landje. “Mijn moeder had niet kunnen studeren door de oorlog en haar huwelijk, dus ze wilde een goede opleiding voor haar kind. Sommige ouders beulden zichzelf af om hun kinderen te laten studeren.”

Toen ze de metro gingen bouwen, was de Schiedamsedijk jarenlang mijn zandbak!

Annemieke herinnert zich het driekamerappartement nog goed. Het had grote ramen waardoor je over de Leuvehaven uitkeek. De flat zelf was niet heel groot, maar wel relatief modern met een centrale verwarming. Haar moeder had een goed gevoel voor inrichten, dus het huis had een smaakvol interieur. Vlot en modern, geen eikenhouten meubelen. In huize Barmentlo hing geen spreekwoordelijke spruitjeslucht, zoals oubolligheid in die tijd gedefinieerd werd. Ook het aantal elektrische apparaten nam toe, het gezin bezat een oven, strijkijzer, stofzuiger en later zelfs een slagroommixer. Hoe het appartement er nu uitziet hoeft ze niet te weten. “Ik wil de magie van toen graag behouden.” Voor kerst kwam er een boom met echte kaarsjes. En een emmer met water ernaast. “Wat heel bijzonder was, was dat we niet alleen zilveren kerstballen hadden maar ook met kleur!” Stralend laat ze de zorgvuldige bewaarde, 60 jaar oude ballen zien.

Haar vader en moeder woonden de eerste zes jaar van hun huwelijk in bij oma. Toen ze eindelijk een eigen appartement aan de dijk konden huren, duurde het nog eens zes jaar voordat Annemieke geboren werd. Vrij uitzonderlijk voor die tijd en ook niet zonder reden want de gezondheid van haar moeder liet een eerdere zwangerschap niet toe. Dat de bemoeienis van de kerk in die tijd nog groot was bleek toen de pastoor aan de deur kwam om te vragen waarom er nog geen kinderen waren! Annemieke herinnert zich dat haar vader vertelde dat hij toen de deur heeft dichtgegooid en zich uit heeft laten schrijven.

Deze verder weinig spraakzame man werkte hard als expediteur bij Rederij West Friesland. Dat bedrijf zat aan de Leuvehaven. Het fotoboek van vader zit vol met foto’s van het bedrijf, waar ze helaas niets meer over kan vinden. Soms werd haar vader thuis gebeld. Annemieke had het meteen door als het zijn werk was. “Mijn vader ging dan opeens heel netjes praten. Met zo’n serieuze toon.” Haar moeder was huisvrouw, heel gebruikelijk in die tijd. Als vader dan ’s avonds thuis kwam aten ze met elkaar hollandse kost. Waarschijnlijk ook de spruitjes met de ‘spruitjeslucht’ waar ze het net over had.

In de winter van 1963 kon ze over de Leuvehaven lopen, zo hard had het gevroren. Samen met haar moeder liep ze naar de overkant. Ook oma ondernam veel met haar kleindochter. Toen de metro klaar was mocht de 9-jarige Annemieke zelf naar haar oma op Zuid. “Ik kan me de metrostrippenkaarten nog precies voor de geest halen, lang, smal met rechthoekige zilveren opdruk.” Meer grafische herinneringen betreffen de winkel annex studio van fotograaf Tom Kroeze, die een stukje verderop in de straat zat. “Er stonden van die mooie moderne letters op het raam, maar wat hij fotografeerde weet ik niet.” Ze vindt het leuk om nu te ontdekken dat Kroeze veel voor de scheepvaart fotografeerde en met zijn zelfgeknutselde telescoopcamera het nieuws haalde.

Af en toe ging ze met haar moeder winkelen in de stad. Bij modehuis Gerzon of huishoud- en servieswinkel Jungerhans, de favoriet van haar moeder. Heel soms bij de chique Bijenkorf want daar was het minder druk, maar eigenlijk te duur. Annemieke had haar eigen favoriete winkel. “Als het moeder- of vaderdag was, ging ik natuurlijk alleen wat kopen. Dan ging ik altijd naar Ter Meulen. Kocht ik eau de cologne.” zegt ze glimlachend.

Volgens Annemieke waren supermarkten in die tijd nog best bijzonder. Zoals die onder de V&D en de Gruijter met het mooie muurtableau op de Oude Binnenweg. Zelf deden ze nog vaak boodschappen bij de kruidenier op de hoek van de Schilderstraat. Veel keus was er niet. “Je had yoghurt, vanillevla, chocoladevla en grutjespap. In flessen. Heerlijk overzichtelijk.” Qua groente was er meer keus, alleen nog geen luxe groente. Mensen leefden veel soberder, daar verlangt ze nog wel eens naar terug.

Je had yoghurt, vanillevla, chocoladevla en grutjespap. In flessen. Heerlijk overzichtelijk.

Ondanks de soberte, was het best een optimistische tijd. “’The sky was the limit.’” zegt Annemieke gebarend. En voor iemand die niet van lawaai houdt, vond ze het geluid van het onophoudelijke heien heerlijk. Annemieke knikt: “Het ritmische geluid van heien klinkt opgewekt, heeft iets verwachtingsvols.” Ze kan er nog steeds van genieten. Gelukkig maar, want in Rotterdam wordt nog altijd volop gebouwd.