• Artikelen

Gebouw Leger des Heils (Theater Rotterdam)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verloor het leger diverse gebouwen, onder andere aan de Hartmansstraat en de Schiedamsedijk. Aan de Laurierlaan werd een nieuw pand ontworpen door Kees Elffers. De straat heet tegenwoordig naar de oprichter van het Leger des Heils, William Booth.

007 Leger des Heils Baankwartier GM

Het pand van Leger des Heils na oplevering. Het kantoor van Blikman en Sartorius was nog in aanbouw.

Collectie G. Mulder

Men zal in dit gebouw zeker niet geboeid worden door praal en pracht -hoe sierlijk van vorm alles ook moge zijn- en nog minder in een gewijde stemming geraken door een geheimzinnig schemerdonker. Alle aandacht wordt alleen gevraagd voor wat op het podium wordt gezegd, gezongen of gespeeld. Treffend van eenvoud, doch niettemin alles zeggend is het in vijf grote letters op de achterwand van het podium geschilderde woord „Jezus". Om die Naam gaat het in deze zaal en in de overige vergaderlokalen van dit mooie gebouw.

Trouw 9 september 1950

De Nederlandse afdeling van het Leger des Heils werd in 1887 opgericht. Dit religieuze genootschap dat vooral bekend is vanwege zijn charitatieve werk door ‘heilsoldaten’ werd in 1865 in Londen opgericht door William Booth. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verloor het leger diverse gebouwen, onder andere aan de Hartmansstraat en de Schiedamsedijk. Het nieuwe gebouw van het Leger des Heils kwam ongeveer 200 meter van de oude plaats aan de Laurierlaan, die bij later werd omgedoopt in William Boothlaan. Het nieuwe gebouw was een ontwerp van Kees Elffers (1898-1978), die voor zover bekend niet bij het Leger des Heils betrokken was. De eerste paal werd in november 1948 geslagen en de officiële opening was op 9 september 1950. Burgemeester Oud verrichte de openingshandeling. In zijn toespraak benadrukte hij het belang van godsdienstige gebouwen te midden van de meer zakelijke gebouwen van het centrum.

Leger-des-heils-BW-1950

Entree van de congreszaal met daarboven het embleem van het Leger des Heils.

Bouwkundig Weekblad 1950

Gerard Mulder Leger des Heils Opening1950

Programmaboekje van de opening van de Congreszaal in 1950.

Collectie G. Mulder

Commissioner John J. Allan, de Chef van de Staf van het Leger des Heils, heeft gedurende zijn 45-jarige loopbaan reeds veel „Leger"-gebouwen ingewijd, maar nog nooit een als de Rotterdam Congreszaal, die Zaterdagmiddag werd geopend. In dit gebouw zijn schoonheid, nuttigheid en eenvoud saamverbonden, drie eigenschappen, welke ook in het Heilsleger zelf steeds op de voorgrond treden.

Trouw 11 september 1950

1965 Leger des Heils AG NL Rt SA 4121 8072 01

Concert van een Congolese band in de congreszaal van het Leger des Heils in 1965.

Ary Groeneveld, Stadsarchief Rotterdam

Mooiste congreszaal ter wereld

Belangrijkste element in het gebouw was de grote, negen meter hoge congreszaal op de eerste verdieping. Volgens het dagblad Trouw de mooiste congreszaal ter wereld. Aan de ene zijde lag het podium, aan de andere zijde een balkon. De zaal had 400 zitplaatsen en liep amfitheatersgewijs op; op het balkon waren nog 150 zitplaatsen. Het podium was groot genoeg voor de spreker, het muziekkorps en het zangkoor. Een gewelfd plafond en akoestische tegels zorgden voor een goede akoestiek. Op de begane grond was de entree met de ontvangsthal en garderobe en verder vier lokalen voor het jeugdwerk en een kleinere zaal met 150 plaatsen.

De grote zaal is duidelijk herkenbaar in de straatgevel: de gesloten gevel heeft siermetselwerk in een betonnen raamwerk. Er is een stalen dak. Twee dienstwoningen zijn in een apart bouwdeel ondergebracht, dat aansluit op het naastgelegen kantoorgebouw van Blikman & Sartorius, vrijwel in dezelfde periode eveneens ontworpen door Elffers. De gevel van de woningen en de plint zijn van beton met kunststeenpleister.

Gerard Mulder Leger des Heils Interieur Koningszaal

Interieur van de congreszaal vanaf het podium. De vloer loopt licht omhoog, het balkon is per trap aan de linker- en rechterzijde bereikbaar.

Collectie G. Mulder

De zaal is geheel in stijl van het legerwerk, dat zonder veel uiterlijk vertoon wordt verricht. Geen luxe of overdaad van versieringen, doch soberheid spreekt hier haar woord.

De Rotterdammer 9 september 1950

Gerard Mulder Balie Leger des Heils Boothlaan

De ontvangstbalie van het Leger des Heils aan de William Boothlaan.

Collectie G. Mulder

Karakteristieke details

Het gebouw heeft veel details die typerend zijn voor de architectuur kort na de Tweede Wereldoorlog, de vroegste wederopbouw. Behalve het siermetselwerk, het betonnen raamwerk en de imitatie natuursteen zijn dat de betonnen raamkozijnen met stalen kozijnen, de zeshoekige kijkgaten, de decoraties in de pui van de serre en de ‘kruiskozijnen’ in het trappenhuis van de woning. Boven de hoofdingang hing het embleem van het Leger des Heils. Boven de entree van de woning is een klein reliëf met een Bijbels tafereel aangebracht.

Ro-Theater3

Anno nu

In 1995 vertrok het Leger des Heils naar nieuwbouw aan de Gerdesiaweg. Het gebouw werd gekocht door Theater Rotterdam (vm RO Theater) en door E&F Architecten verbouwd tot een theaterzaal met 300 stoelen, een studio, kledingateliers, kleedkamers en een foyer. In het interieur herinnert bijna niets meer aan de oorspronkelijke religieuze functie. Op 6 mei 1995 opende het nieuwe theater. In 1998 is het gebouw in de expeditiehof aan de achterzijde uitgebreid met repetitieruimtes en werkplaatsen. Het gebouw is gemeentelijk monument.

Ro-Theater5
Ro-Theater2
Ro-Theater1
Prev
Next

Meer weten over het Rotterdamse uitgaansleven? Neem dan een kijkje op Rotterdams Publiek.

Architect
C. Elffers
Periode
1947-1950
Locatie
William Boothlaan 6-10, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gebouwen Gem. Monumenten
Buurten
Baankwartier
Gebouwen
Kerken Bedrijfsgebouwen Cultuur
Objecten
William Boothlaan 006 t/m 010 (even)