Floriade

Als opvolger van de succesvolle manifestaties Ahoy’ in 1950 en E55 in 1955 krijgt Rotterdam in 1960 opnieuw een grote spraakmakende manifestatie, de Floriade. De Nederlandse Tuinbouwraad en de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Tuinbouw- en Plantkunde wilden in 1960 een grote internationale tuinbouwtentoonstelling houden vanwege het honderdjarig bestaan van de Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur in 1960. Bovendien was het vierhonderd jaar geleden dat Carolus Clusius de eerste tulpenbol uit Istanboel had geïmporteerd.

Als locatie wordt opnieuw het Park en het Museumpark met de bestaande hallen gekozen. Het is de bedoeling dat de schade van de watersnood en de verhoging van de Westzeedijk worden hersteld. De organisatie is opnieuw in handen van Jacob Kleiboer en Jan van Oostrom en de supervisie bij de vormgeving was weer in handen van Van den Broek en Bakema. Voor de tuinarchitectuur worden professor J.T.P. Bijhouwer en M.J. Vroom ingeschakeld. Als motto werd gekozen: Van kiem tot kracht.

Een spectaculaire publiciteitsstunt is de reis die een postkoets met tulpenbollen van Istanboel naar Rotterdam maakt. Een karavaan met transportwagens, verzorgers, hoefsmeden begeleidt de twaalf in historisch kostuum geklede reizigers, die overal met veel enthousiasme worden ontvangen. Maar de grote troef van deze manifestatie is de bouw van een uitkijktoren van meer dan honderd meter hoogte aan de Parkhaven. De Euromast werd een blijvend symbool van Rotterdam en is nog altijd een toeristische attractie. Ook de bouw van de Euromast was spectaculair: de schacht werd als glijbekisting in 23 dagen opgetrokken en het optakelen van het stalen kraaiennest waren buitenkansjes voor fotografen en filmers.

De Floriade vroeg veel voorbereiding en vanaf de winter van 1956 werd er al aangeplant. Het Park van Zocher werd grondig aangepakt; de sloot die de twee voormalige landgoederen scheidde werd vervangen door een rododendronlaan. Er werd veel bomen en struiken bijgeplant en de vijvers, grasvelden en bloemperken werden geherstructureerd. Voor het Herenhuis werd een klassieke Oud-Hollandse tuin aangelegd. Het Museumpark werd opgehoogd en achter museum Boijmans kwam een rosarium. Bij de bestaande hallen werden kassen gebouwd, waar vooral de land- en tuinbouw aandacht kon krijgen. Verder waren er volières in het Park, paviljoens met kippen, pony’s en andere dieren en een kaasmakerij. Onder het motto ‘Tuinen der Volkeren’ waren er paviljoens van Amerika, België, Frankrijk, Luxemburg, Nederland, West-Duitsland en Zweden. In een tropische kas was een Papoeahut met allerlei exotische planten, koffie-, thee- en cacaoplanten en zelfs een sawah met opschietende rijst.

De hoofdentree lag opnieuw naast museum Boijmans. Over de Westzeedijk was weer een brug gebouwd en er was ook weer een gondelbaan. Als tegenwicht voor de kleurige en vormenrijke bloemen en planten vormden de gebouwde elementen een neutrale geometrische achtergrond. Er werd gebruik gemaakt van grijze betonblokken en halfopen betonelementen voor de gebogen muurschermen.

Naast natuur was er veel cultuur. Verspreid over het terrein stonden 160 beelden van internationale kunstenaars: Van Rodin en Maillol tot Moore en Marini. Met deze internationale beeldententoonstelling trad museum Boijmans nadrukkelijk naar buiten. Het beeld l’Homme qui marche (Lopende Man), een afgietsel van een beeld van Auguste Rodin, werd aangekocht door de gemeente en is sindsdien aan een daadwerkelijke wandeling door de stad bezig. Na de tuin van Boijmans kwam het beeld op de Joost Banckertsplaats, het Schouwburgplein en de Westblaak terecht, om in 2001 een definitieve plek in de Beeldenroute op de vernieuwde Westersingel te krijgen.

Op vrijdag 25 maart werd ‘het grootste flora-festijn aller tijden’ officieel geopend door prinses Beatrix. Ook de Euromast ging die dag open. Op zondagavond 25 september half tien werd de Floriade afgesloten. In de laatste weken was er nog de tentoonstelling Herfstglorie. De Floriade was de beoogde ‘symfonie van schoonheid, een dorado voor hen, die in verrukking komen van alles, dat bloeit en groeit’ geworden. En een groot succes met ruim 4 miljoen bezoekers. Ook de Euromast had met 681.000 bezoekers meer dan de beoogde half miljoen en bleek een toeristische trekpleister. De Floriade, die 12 miljoen gulden had gekost, leverde zodoende een batig saldo op. ‘Maar,’ zei burgemeester Van Walsum, ‘niet het batige saldo is de hoofdzaak. Belangrijk is dat Rotterdam de gelegenheid kreeg zovelen uit binnen- en buitenland te confronteren met de stad.’

Floriades waren er daarna in Amsterdam (1972, 1982), Zoetermeer (1992), Hoofddorp (2002) en Venlo (2012). In 2022 is de volgende Floriade in Almere. De latere Floriades waren minder succesvol en leidden vaak tot flinke tekorten.