Rotterdamse Citrusveiling

Al voor de Tweede Wereldoorlog was Rotterdam een belangrijk centrum voor de import en transitohandel van citrusfruit en overzeese appels en peren. De veilingen vonden plaats in het ‘Algemeen verkooplokaal’ aan de Goudsesingel. Na de bevrijding kwam deze handel weer op gang en werden de veilingen in allerlei locaties gehouden, zoals de Rivièrahal en Lommerrijk. Na afloop van Ahoy’ in 1950 kon de veiling daar in paviljoen Rotterdam terecht. Om de positie van Rotterdam als transitohaven te versterken besloten drie fruitimporteurs een fruitcentrum te stichten, dat aan alle moderne eisen zou voldoen. De Rotterdamse Citrusveiling (Rotterdam Fruit Exchange N.V.) vond een terrein in het Vierhavensgebied. Architectenbureau Van Tijen en Maaskant kreeg de opdracht en Hugh Maaskant maakte het ontwerp samen met zijn medewerker Bert van Dommelen (1921-1981). Het is een opvallend expressief gebouw in een verder nogal industriële omgeving. Maaskant was binnen het bureau verantwoordelijk voor de grote, industriële projecten als het Industriegebouw en het Groothandelsgebouw; Van Tijen was vooral met woningbouw bezig. In 1955 beëindigden Van Tijen en Maaskant hun samenwerking.

Het langwerpige terrein wordt aan de ene kant begrensd door de Marconistraat langs de Merwedehaven en aan de andere, noordkant door de havenspoorlijn. Het gebouw bestaat uit twee delen: de eigenlijke veilingzaal en een langwerpig bouwdeel met opslag- en kantoorruimte voor twee firma’s. Aan de achterzijde was een laadperron. Vanwege een bocht in de spoorlijn werd zowel de westkant van het veilingdeel als het laadperron afgeschuind.

Het veilinggedeelte is het meest karakteristiek met zijn uitkragende veilingzaal. De centrale hal op de begane grond heeft de functie van monsterzaal. De trapeziumvormige veilingzaal op de verdieping biedt plaats aan vierhonderd personen. De zaal loopt amfitheatergewijs op zodat iedereen goed zicht heeft op het podium van de veilingmeester. Karakteristiek voor de jaren vijftig zijn de glazen telefooncellen in de gebogen gevel achter de veilingzaal. Aan beide zijden van de zaal zijn trappenhuizen; aan de westkant bevindt zich een dienstwoning en aan de oostkant de kantoren. Achter de veilingzaal ligt een kantine.

Het gebouw heeft een constructie van gewapend beton, die zowel in de gevels als in het interieur in het zicht is gelaten. De constructie is ingevuld met baksteen en glas. Het gebogen dak van de veilingzaal wordt gedragen door vijf in de lengte van de zaal geplaatste spanten van voorgespannen beton. Via smalle glaskappen valt er daglicht in de zaal. In het interieur zijn materialen toegepast die weinig onderhoud vergen: geglazuurde baksteen, matglas, houten wandbekleding en natuursteen. Oorspronkelijke elementen zijn de donker gelakte houten bankjes, de uitklapbare formica schrijfbladen en de telefooncellen.

De Citrusveiling is niet meer in gebruik, maar nog wel qua exterieur en interieur in vrijwel originele staat. Je stapt als het ware in de jaren vijftig als je het gebouw binnentreedt. Het gebouw is sinds 2010 rijksmonument. Het kan worden gehuurd voor congressen, recepties en bedrijfsfeesten. Bij de ontwikkeling van het M4H-gebied tot woonwijk en Makers District is een belangrijke rol voor de Citrusveiling gedacht. In 2020 fungeerde de veiling als tijdelijke hotspot met een terras en keuken van Herman den Blijker. Het gebouw was in bezit van het Havenbedrijf maar is inmiddels verkocht. Tijdens Opbouwdag 2024 organiseren we het traditionele Roterodamum café en hoort u meer over de nieuwe plannen.