• Artikelen

Bedrijfspand A. Boekman & Zn en Zalencentrum

De bekende Rotterdamse architect Hugh Maaskant ontwierp aanvankelijk in november 1954 een kubusvormig bedrijfsgebouw van vier verdiepingen dat aansloot op de panden aan de Delftsestraat.

B1 boekman klaus3

Het hoekpand van de firma’s Boekman en Klingelnberg-Klauss met op de bovenverdiepingen het Zalencentrum.

Ron Klauss, N.V. Klingelnberg-Klauss

In december van 1957 kwamen de volgende bouwwerken tot voltooiing. Aan de Delftsestraat voltooide de Fa L. de Koning het door architect H.A. Maaskant ontworpen bedrijfsgebouw, dat huisvesting biedt aan de grossiers in glas, porselein en aardewerk A. Boekman & Zn en voorts nog een zalencentrum bevat van het Buffet-Exploitatiebedrijf L.R. van Hecke. In een ander gedeelte van het gebouw komt de machinegroothandel Klingelnberg Klauss.

De Maasstad 1957-9

B2 Boekman

Ontwerpschets gevel pand Boekman/Klingelnberg-Klauss.

Ontwerp

Er zijn verschillende varianten gemaakt voor het gebouw van de firma Boekman op de hoek van de Delftsestraat en het Delftseplein. De bekende Rotterdamse architect Hugh Maaskant ontwierp aanvankelijk in november 1954 een kubusvormig bedrijfsgebouw van vier verdiepingen dat aansloot op de panden aan de Delftsestraat. De begane grond was vrij gesloten en bevatte ruimtes voor expeditie en magazijnen. De gevel was vlak met sterke horizontale lijnen van de borstweringen. Korte tijd later volgde er een ontwerp voor een combinatie met een hotel-restaurant op de derde en vierde verdieping. De begane grond werd bestemd voor showrooms. Februari 1955 was het definitieve ontwerp klaar. In het gebouw kwam behalve kantoren voor Boekman en Klingelnberg Klauss een zalencentrum. Voor de derde verdieping werd een scherm van prefab schoepen van schokbeton gehangen als zonwering. Het beton was aan de voor- en onderzijde witgeverfd en aan de bovenzijde grijs betegeld. Verder waren de gevels eenvoudig: een geverfd betonskelet ingevuld met houten puien met stalen kozijnen en een borstwering van zwart marmoriet, ondoorschijnend gemarmerd glas.

Zalencentrum

Op 14 augustus 1956 werd de eerste paal geslagen en 28 juni 1957 kon de vlag worden gehesen vanwege het bereiken van het hoogste punt. En op 10 december 1957 werd het gebouw door de heer P. v.d. Linde, ondervoorzitter van de Kamer van Koophandel, geopend. De firma A. Boekman en Zonen had kantoorruimte op de eerste verdieping en een entree aan de Delftsestraat; Klingelnberg-Klaus had zijn entree aan het Delftseplein met een showroom en had verder kantoren op een gedeelte van de eerste en tweede verdieping. In het gebouw waren twee kunstwerken van Bas van der Smit: ‘Bomenrooiers’ in verkoopruimte en ‘Havenarbeiders’ in de showroom.

Een week later volgde de opening van het zalencentrum door wethouder Meertens. De zalen werden geëxploiteerd door L.R. van Hecke, een bedrijf dat al een veertiental horecagelegenheden in verschillende delen van de stad had.

B3 boekman klaus2

Interieur van de firma Klingelnberg-Klauss met op de achtergrond de muurschildering van Bas van der Smit.

Ron Klauss, N.V. Klingelnberg-Klauss

Drie zalen bevat het „Centrum", dat ontworpen is door architect H. A. Maaskant. ledere zaal kan 100 tot 150 personen bevatten en is geschikt voor verschillende doeleinden. De zalen zijn onderling niet verbonden. Zij zijn gescheiden door brede wandelgangen.

Aan de akoestiek en de geluidsweergave is bijzondere zorg besteed. De plafonds zijn bekleed met akoestische platen, die ook in radiostudio's worden gebruikt. De uiterst moderne geluidsinstallatie is speciaal voor dit Centrum ontworpen en biedt zeer vele mogelijkheden. De kleinste van de zalen is voorzien van een toneeltje.

Het Vrije Volk 17 december 1957

Telegraafkantoor

In 1965 verhuisde het Zalencentrum naar de Henegouwerlaan. Boekman was al verhuisd naar Amersfoort. De machinehandel met zijn showroom en kantoren bleef. Het gebouw werd verbouwd tot telegraafkantoor van de PTT. Deze dienst was gevestigd in het hoofdpostkantoor aan de Coolsingel, maar daar was meer ruimte nodig voor uitbreiding van de telefoondienst. Het was een praktische locatie, dicht bij het Stationspostkantoor. De brommers en scooters konden worden gestald in de nabijgelegen RAC-garage. Augustus 1966 verhuisde het rijkstelegraafkantoor in één avond en één nacht; het telegramverkeer verdroeg geen onderbreking.

B4 boekman klaus1

De showroom van de firma Klingelnberg-Klauss.

Ron Klauss, N.V. Klingelnberg-Klauss

Inwendig is het gebouw vrijwel niet te herkennen. Na een forse breekpartij bleven eigenlijk alleen de muren, vloeren, plafonds en het trappenhuis over. In het zo verkregen „skelet" creëerde de Rijksgebouwendienst de accommodaties die een telegraaf kantoor van „Rotterdamse omvang" nodig heeft.

Op de begane grond zijn de afdelingen voor het publiek, zoals de dag en nacht geopende balie voor het aannemen van telegrammen en de telefooncellen. Ook is hier de expeditie gevestigd.

De 65 merendeels zeer jeugdige bestellers („Te weinig," zegt directeur Harteveld, „maar uitbreiden is moeilijk") vinden er twee cellen, waarin zij hun kleren kunnen drogen. Want bij het rondbrengen van de telegrammen en expressestukken (respectievelijk 16.000 en 30.000 per maand) op fiets, bromfiets of scooter trotseren zij weer en wind.

Het Vrije Volk 18 augustus 1966

Boekmanpand1

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019

Anno nu

In 1980 vertrok de telegraafdienst uit het gebouw en werd het verhuurd aan allerlei verschillende bedrijven. Toen de plannen voor een nieuw Centraal Station en omgeving rond 2000 concreet werden, leek het lot van het pand bezegeld. Maar niet alleen de ambitieuze plannen van William Alsop, het plan met de champagneglazen, voor een nieuw CS met hoogbouw in het Schiekadeblok sneuvelde. Ook de geplande 240.000 vierkante meter state-of-the-art kantoren van het Central District kwam in de kredietcrisis niet van de grond. Zelfs een bescheiden eerste stap van ontwikkelaar LSI, de vervanging van het Boekmanpand door het Intercity Hotel in 2014, mislukte. Ondertussen was het gebouw net als de andere panden hier in gebruik genomen door de creatieve klasse en hippe horeca. Na espressobar Lungo, die er tot 2015 zat, kwam hamburgerrestaurant Burgertrut in 2017 op deze aantrekkelijke locatie terecht.

Boekmanpand6
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Boekmanpand2
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Boekmanpand4
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Boekmanpand3
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Boekmanpand5
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Boekmanpand_Crimson_interieur
Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2019
Prev
Next
Architect
H.A. Maaskant
Periode
1954-1957
Locatie
Delftsestraat 33, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gebouwen
Buurten
Central District
Gebouwen
Bedrijfsgebouwen
Objecten
Delftsestraat 033 en Delftseplein 038; 039