Expo Vergeten Wederopbouw in Bospolder Tussendijken

Op woensdag 31 maart 1943 namen Amerikaanse vliegtuigen een welbewust risico. Per vergissing vielen de bommen niet op scheepswerf Wilton- Fijenoord, maar vooral in de woonwijken Bospolder en Tussendijken. 453 mensen kwamen om, 10 hectare bebouwd gebied werd verwoest en ruim 16.000 mensen raakten dakloos. Dit bombardement is hiermee, na het Duitse bombardement van 1940, de zwaarste verwoesting van de stad.

Toch werd deze rampzalige dag lange tijd vergeten. Het waren immers ‘onze vrienden’ die dit hadden aangericht. Voor de getroffen gezinnen die familieleden en alles waren kwijtgeraakt, bleef het een gitzwarte herinnering. Om het leed te erkennen en om aandacht te vragen voor de herdenking kreeg de ramp in 1978 de naam het Vergeten Bombardement. Sindsdien is er veel aandacht voor de persoonlijke verhalen. Verhalenhuis Belvédère maakte een luisterboek met indringende verhalen over het bombardement.  

Iedere 31e maart 13:00 uur wordt het Vergeten Bombardement op Rotterdam-West herdacht.

De wederopbouw van Bospolder-Tussendijken heeft daarentegen nooit bijzonder veel aandacht gekregen. We kunnen daarom ook wel spreken van de Vergeten Wederopbouw. In grote lijnen werd het bestaande stratenplan gevolgd. Er verrezen onder meer moderne galerijflats en maison- nettes, er kwam een marktplein, een gloednieuw politiebureau. Er kwam uiteindelijk ook een park, Park 1943, met een monument dat blijvend aan het bombardement waarmee zichtbaar herinnert. En er kwamen nieuwe bewoners die wellicht geen weet hadden en hebben van waarom dit deel van de stad er zo uitziet, en die misschien ook eigen herinneringen hebben aan oorlog en verwoesting.

Aansluitend op de herdenking organiseerde Platform Wederopbouw Rotterdam samen met de werkgroep Herdenking Vergeten Bombardement, Verhalenhuis Belvédère en Oud House een speciale expositie in het Oud House. In deze expositie is veel beeldmateriaal te zien van de wijk voor, tijdens en na de oorlog. Er zijn audioverhalen van ooggetuigen te beluisteren. 

Het Oud House, aan de Jan Kobellstraat 78D is, anders dan de naam doet vermoeden, niet ontworpen door architect J.J.P. Oud. Het deel aan de Jan Kobellstraat maakte weliswaar deel uit van het woonblok van architect Oud maar werd verwoest tijdens het bombardement van de geallieerden op 31 maart 1943. Gemeentearchitect J. van Bokkum maakte een soort replica van het vooroorlogse blok. De oorspronkelijke binnentuin is toegankelijk. Hier is het vooroorlogse en naoorlogse Bospolder-Tussendijken in een oogopslag te zien.

De expositie is zeer goed bezocht en kreeg veel positieve reacties. Wellicht dat een reprise volgend jaar mogelijk is.

Op zaterdag 5 april was er een lezing De Vergeten Wederopbouw in de bibliotheek door Paul Groenendijk. Hij vertelt over de historie van de wijk, het bombardement en natuurlijk de wederopbouw. Deze is door meer dan 40 mensen bezocht.

De architectuurwandelingen op vrijdag 4 en zondag 6 april door Bospolder en Tussendijken waren uitverkocht. Paul Groenendijk laat in ongeveer anderhalf uur dit niet zo bekende maar bijzondere stukje stad zal laten zien. In deze wijk komen vier periodes samen, het vooroorlogse en naoorlogse Rotterdam, de stadsvernieuwing en de moderne stad. 

Gezien het grote animo zullen we de tours zeker nogmaals houden, in ieder geval volgend jaar!