Panelgesprek over de wooncrisis

Tussen nu en 2030 wil Hugo de Jonge 900.000 woningen bijbouwen in Nederland. Dit doet denken aan de jaren na de Tweede Wereldoorlog waarin tussen 1945 en 1960 1,5 miljoen woningen in Nederland werden gerealiseerd. Door de verwoestingen van het bombardement was de bouwopgave in Rotterdam extra groot. Wat zijn de lessen uit deze periode voor de huidige wooncrisis?

De woningbouw uit de wederopbouw werd lange tijd niet gewaardeerd. Men vond het te zakelijk, sober en een eenheidsworst. Daar is de laatste jaren een kentering in gekomen. De druk op de huidige woningbouwmarkt doet inzien dat er in de wederopbouwperiode met veel aandacht voor de eindgebruiker werd ontworpen. Soms in groot contrast met de huidige woningbouw; de doorgeschoten efficiëntie leidt tot veel kleine diepe appartementen met enkelzijdig daglicht. De noodgedwongen bouwstop in de oorlogsjaren werd gebruikt om stedenbouwkundige visies te maken voor de nieuw te bouwen wijken en om te studeren op de plattegrond en de bouwmethodiek.

Dinsdagmiddag 21 juni reflecteerden we in een publiek gesprek op acht stellingen die zijn geformuleerd als ‘Lessen uit de wederopbouw’. Deze acht stellingen zijn ook te zien als onderdeel van de hoofdtentoonstelling van de RA Maand, (T)Huis en omvatten onderwerpen als :

- de rol van de overheid,

- de kwaliteit van woningen en

- de innovatie in de bouw.

Moderator Teun van den Ende (Vers Beton) ging in gesprek met Ninke Happel (architect, oprichter Happel Cornelisse Verhoeven en initiatiefnemer Het Woongenootschap), Bianca Seekles (directievoorzitter ERA Contour Bouw en Ontwikkeling), Tomas Schütz, (manager vastgoedontwikkeling en realisatie Woonbron), Wouter Veldhuis (stedenbouwkundige en rijksadviseur fysieke leefomgeving) en Paul Groenendijk (architect, publicist en wederopbouwspecialist van Platform Wederopbouw Rotterdam). Sanne van Manen (architect MVRDV en voorzitter Platform Wederopbouw Rotterdam) introduceerde de stellingen en verzamelde de input.

In het gesprek waar het publiek hardop meedacht kwamen verschillende inzichten, wensen, belemmeringen en voorstellen naar voren. Het bouwproces versnellen zit hem volgens de aanwezigen vooral in het voortraject, het overleg met de gemeente. In de wederopbouw werd gekozen om alleen vergunningen voor kantoren en woningen te geven en bijvoorbeeld niet voor vakantieparken, zoiets zou nu ook kunnen? De uitspraak: we hebben als gemeente niets te zeggen want het is onze grond niet, is kul. Er werd vroeger voor het grotere doel ook grond onteigend. Betrokkenheid naar de eindgebruiker is belangrijk en heb vertrouwen in deze gebruikers. Kijk goed naar de kwaliteit, aan alles kan ontworpen worden. Denk niet alleen aan bouwen aan de onderkant maar ook aan passende woningen om doorstromen te bevorderen.

Kortom, veel knoppen waar aan gedraaid kan worden om tot een evenwichtig en bestendig bouwbeleid te komen. We gaan de komende weken aan de slag om heldere ‘lessen’ te formuleren die in een open briefvorm aan de minister van VRO, Hugo de Jonge aangeboden zal worden. Binnenkort meer!