• Actueel

Onzekere tijden leidt tot hamsteren, maar dan?

Geplaatst op 16 maart 2020

NL Rt SA 4140 1972 14 01

Bonkaarten voor de 7e t/m 8e periode 1944 ( 16 april t/m 5 augustus). Textielkaart op naam van G. Zuun, Heemraadssingel 298a, Rotterdam.

Stadsarchief Rotterdam

De onzekere tijd waar we nu in verkeren, is voor vele mensen ongekend. Het coronavirus zorgt voor stillegging van het normale leven in werk en vrije tijd. De angst neemt toe en mensen nemen het zekere voor het onzekere. Levensmiddelen inslaan om barre tijden te kunnen overleven. Want wie zegt dat het supermarktaanbod zal blijven bestaan als alle werkzaamheden in het land zo langzaamaan stilgelegd worden? Blijft de aanvoer van middelen wel intact ook al zegt de regering dat we ons daar niet druk over hoeven te maken? Deze onzekerheden hebben geleid tot hamsteren en lege schappen in alle supermarkten. Populaire producten waren zoals te verwachten bloem, brood, pasta, aardappelen, houdbare melk maar ook appels en wc-papier. Maar wat als er daadwerkelijk schaarste zal ontstaan?

Mensen die de oorlog en de wederopbouw meegemaakt hebben zullen zich de schaarste die destijds bestond, zeker herinneren. Om het hamsteren te voorkomen en het weinige voedsel eerlijk te kunnen verdelen maar ook om woekerprijzen op de vrije markt enigszins in te dammen, stelde de regering distributiebonnen in. Elk gezin kreeg een stamkaart, met een bonnenboekje voor o.a. aardappelen, brood, algemene zaken maar ook voor textiel en later voor chocola of koffie. Koffie is nog tot 1952 op de bon geweest!

In kranten, zoals hieronder te lezen is in de Rotterdammer van 12 juni 1945, werd gepubliceerd wanneer je welke bon kon inruilen voor goederen. Was je te laat, dan had je pech. Het was dus zaak om de krant goed in de gaten te houden. Dit betekende dat als je geen geld had voor een abonnement, je naar de vitrine van de krantenkantoren moest om de editie van die dag te lezen. Voor winkeliers bracht het bonnensysteem ook extra werk met zich mee. Zij kregen pas nieuwe spullen als zij de vellen met opgeplakte bonnen hadden ingeleverd. Bij aanlevering van voorraad was het niet ongewoon om als winkelier in je winkel te slapen, bang voor diefstal van de zeer gewilde voorraad.

Dit klonk tot voor kort allemaal als oude koek maar zou, als het virus lang aanhoudt, best weer eens realiteit kunnen worden. Sommige supermarkten stelden al een maximum van twee broden per klant in. De vraag is dan wat op de bon zal gaan behalve de basale voedingsstoffen. Elektriciteit? Datagebruik? Medicijnen? WC-papier? Of gaan we allemaal onze eigen groentes verbouwen zoals we in de oorlog nog lange tijd deden (zie het artikel: Stadslandbouw in de oorlog)? We hopen het niet mee te hoeven maken, maar het is altijd goed om er even bij stil te staan.